فیلم لبنانی کَفَرْناحوم که سال گذشته جوایز بینالمللی متعددی از جمله جایزهٔ هیئت ژوری جشنوارهٔ کن را از آن خود کرد، روایت فقر و بدبختی و یک خانوادهٔ پرجمعیت است.
خانوادهای که تمام زندگیشان در دو اتاق اجارهای میگذرد و موقع خواب در هم میلولند.
فیلم از یک دادگاه آغاز میشود. شاکی پرونده، قهرمان داستان، پسربچهای است که از پدرومادرش شکایت کرده که چرا او را به دنیا آوردهاند و باعث بدبختیاش شدهاند. قاضی میپرسد که پسر که نامش زِین است چند سال دارد؟ هیچکس نمیداند، و معلوم میشود که اصلاً برایش شناسنامه نگرفتهاند!
این فیلم داستان جنگ تمامنشدنی پسری ده دوازدهساله با زندگی است.
جنگی که او را به مردی قوی و سرسخت تبدیل کرده که به هیچکس اعتماد ندارد و برای رسیدن به هدف خود دست به هر کاری میزند. در طول فیلم لبخند او را نمیبینیم، اگرچه کارگردان با شیطنتْ فیلم را با لبخند او تمام میکند، که شاید معنایش این باشد که هنوز امیدی به بهتر شدن اوضاع هست.
فیلم پر از صحنههای تأثیرگذار است. آشفتگی و بههمریختگی در سرتاسر آن موج میزند. از وضعیت برادران و خواهران در خانه تا بازار شهر و رانندگیها در خیابان. در چند سکانس هم حرکت سریع دوربین که بیننده را گیج میکند این شرایط آشفته را تداعی میکند. کَفَرْناحوم قطعاً فیلم تلخی است اگرچه از این نظر به پای فیلمهای جدید ایرانی چون ابد و یک روز نمیرسد. فیلمساز با ایجاد صحنههای طنز و به ویژه شیرینی حضور کودکی یک ساله توانسته تا حد زیادی تلخی ماجرا را تلطیف کند.
دربارهٔ بدبختی هر چه فیلم ساخته شود کم است. به ویژه کسی که در رفاه زندگی میکند باید گاهبهگاه چنین فیلمهایی را ببیند، چرا که روی دیگر زندگی را به انسان یادآوری میکنند و نمیگذارند یادش برود که بدبختی است که در جهان فراگیر است و خوشبختی بسیار کمیاب است.
کَفَرْناحوم (به انگلیسی Capernaum) نام روستایی در شمال فلسطین بوده که به نوشتهٔ اناجیل، عیسی (ع) مدتی آنجا زندگی کرده و معجزاتی از او پدید آمدهاند. ولی مردمانش به او ایمان نیاوردند و او این روستا را نفرین کرد. کلمهٔ انگلیسی capharnaum که به معنای آشفتهبازار است از اسم این روستا گرفته شده است.
زبان اصلی فیلم عربی است و هماکنون در سینماهای بیشتر شهرهای کانادا با زیرنویس انگلیسی در حال پخش است. هرگاه خواستید از زمان و مکان پخش فیلمی در شهر خود مطلع شوید، کافی است نام فیلم و پس از آن کلمهٔ showtimes را گوگل کنید.
نویسنده مهمان: عباس محرابیان – abbas.mehrabian@gmail.com