با افزایش تنش‌های سیاسی و اقتصادی میان کانادا و ایالات متحده، برخی تحلیلگران پیشنهاد پیوستن کانادا به اتحادیه اروپا را مطرح کرده‌اند. این ایده که توسط «استنلی پیگنال»، ستون‌نویس مجله اکونومیست، مطرح شده، بر اساس ارزش‌های مشترک و ساختارهای حقوقی مشابه بین کانادا و اروپا بنا شده است.
کانادا و اروپا به دلایل متعددی می‌توانند همکاری‌های عمیق‌تری داشته باشند. از جمله این دلایل می‌توان به مشترکات فرهنگی، نهادهای مشابه حقوقی و دیدگاه‌های مشترک نسبت به مسائل اجتماعی اشاره کرد.
به گفته «پیگنال»، کانادا می‌تواند با ارائه منابع طبیعی غنی، به یکی از شرکای مهم اتحادیه اروپا تبدیل شود. از سوی دیگر، این همکاری می‌تواند وابستگی کانادا به اقتصاد ناپایدار آمریکا را کاهش دهد.
آیا از نظر قانونی پیوستن کانادا به اتحادیه اروپا ممکن است؟
ماده ۴۹ معاهده اتحادیه اروپا به کشورهای متقاضی که به دموکراسی و حقوق بشر پایبند باشند، امکان عضویت می‌دهد. با این حال، تعریف «کشور اروپایی» به‌طور صریح در این معاهده مشخص نشده است.
«دیمیتریوس آرگیولیس»، پژوهشگر دانشگاه آزاد بروکسل، بر این باور است که تصمیم‌گیری در خصوص پیوستن کانادا به اتحادیه اروپا بیشتر سیاسی است تا حقوقی. در گذشته، مراکش تلاش کرد به اتحادیه اروپا بپیوندد، اما به دلیل موقعیت جغرافیایی رد شد. اما کانادا با توجه به ریشه‌های اروپایی و پیوندهای فرهنگی‌اش، ممکن است شرایط متفاوتی داشته باشد.
بیش از نیمی از جمعیت کانادا ریشه‌های اروپایی دارند و ارزش‌های فرهنگی و اجتماعی مشابهی با اروپا در این کشور دیده می‌شود. همین امر موجب شده که برخی این کشور را به‌عنوان «اروپای افتخاری» در نظر بگیرند.
مزایا و چالش‌های احتمالی برای کانادا و اتحادیه اروپا
از سوی دیگر، پیوستن کانادا به اتحادیه اروپا می‌تواند مزایای متقابلی داشته باشد. اتحادیه اروپا با دسترسی به منابع طبیعی کانادا، از جمله معادن کمیاب و سوخت‌های فسیلی، می‌تواند نیازهای صنعتی و فناوری خود را تأمین کند. کانادا نیز با استفاده از بازار کار بزرگ اروپا و گسترش همکاری‌های تجاری می‌تواند به رشد اقتصادی پایدار دست یابد.
با این حال، چالش‌هایی نیز بر سر راه این ایده وجود دارد. اتحادیه اروپا در حال حاضر با لیستی از کشورهای منتظر عضویت روبه‌روست که برخی از آنها مانند بوسنی و هرزگوین، دهه‌ها منتظر مانده‌اند.
«ماریا گارسیا»، استاد سیاست دانشگاه بث انگلستان، معتقد است که در شرایطی که کشورهای اروپایی در صف عضویت هستند، دادن اولویت به کشوری غیراروپایی می‌تواند مشکلاتی ایجاد کند.
طبق نظرسنجی‌ها، تنها ۳۸ درصد از شهروندان اروپایی از اضافه شدن اعضای جدید حمایت می‌کنند و بیشتر آنها ترجیح می‌دهند این اعضا از کشورهای اروپایی باشند.
گزینه‌های دیگر به جای پیوستن کانادا به اتحادیه اروپا
به طور کلی، کارشناسان بر این باورند که به جای پیوستن کانادا به اتحادیه اروپا، گزینه‌های دیگری برای همکاری‌های استراتژیک وجود دارد.
«مایکل امرسون»، سفیر سابق اتحادیه اروپا در روسیه، می‌گوید کانادا می‌تواند از طریق مشارکت‌های سیاسی، اقتصادی و امنیتی عمیق‌تر با اروپا تعامل کند. مدل‌های مختلفی از همکاری وجود دارد که می‌توان آنها را در نظر گرفت. به عنوان مثال، نروژ عضو اتحادیه اروپا نیست، اما از مزایای تجاری و اقتصادی این اتحادیه بهره‌مند است.
به علاوه، کانادا از قبل در برنامه‌های تحقیقاتی اتحادیه اروپا مانند «Horizon Europe» شرکت دارد که بخشی از همکاری‌های علمی و فناورانه مشترک را تشکیل می‌دهد.
آیا کانادا می‌تواند از آمریکا فاصله بگیرد؟
با وجود همه مزایا، فاصله گرفتن از ایالات متحده برای کانادا چالش‌های خاص خود را دارد. ایالات متحده همچنان بزرگ‌ترین شریک تجاری کانادا به شمار می‌رود و بسیاری از صنایع کانادایی وابسته به بازارهای آمریکا هستند.
«تئونا لاورلاشویلی»، محقق مرکز مارتنز، بر این باور است که اروپا نمی‌تواند به طور کامل جایگزین ایالات متحده شود.
از سوی دیگر، تغییر جهت به سمت اروپا ممکن است باعث واکنش‌های منفی از سوی آمریکا شود. این کشور به روابط اقتصادی و سیاسی نزدیک کانادا با دیگر کشورها به‌ویژه رقبای جهانی خود حساس است.
در نتیجه، هرچند پیوستن کانادا به اتحادیه اروپا از نظر قانونی و سیاسی چالش‌های بسیاری دارد، اما افزایش سطح همکاری‌ها و مشارکت‌های استراتژیک می‌تواند مسیری واقع‌بینانه‌تر برای هر دو طرف باشد. با این حال، کانادا همچنان باید به روابط مهم خود با ایالات متحده توجه ویژه‌ای داشته باشد تا از بروز تنش‌های احتمالی جلوگیری کند.
اتحادیه اروپا به ایلان ماسک هشدار داد
منبع: سی‌بی‌سی
