قانونگذاران ایالات متحده پس از ابراز نگرانی نسبت به نفوذ پکن بر این برنامه اعلام کردند که در تلاشند تا مالک چینی این برنامه را وادار به عقب‌نشینی کنند. بسیاری از مقامات آمریکا در حال حاضر می‌گویند که اپلیکیشن تیک تاک متعلق به شرکت ByteDance است که در پکن قرار دارد و ممکن است که بتواند داده‌های موجود را با دولت چین به اشتراک بگذارد یا محتوای نمایشی‌اش را دستکاری کند. البته تا کنون شواهدی که برای اثبات این نگرانی‌های ارائه شده کافی نبوده است. تیک تاک در واقع هیچوقت در کشور چین فعالیتی نداشته و «شو چیو»، مدیر سنگاپوری تیک تاک، دائما بر آن تاکید داشته است.
با این حال، شایعات فعلی چینی بودن تیک تاک چقدر حقیقت دارد و چرا این مسئله بسیار حائز اهمیت است؟
ظاهرا به نظر می‌رسد که چینی بودن تیک تاک، حداقل روی کاغذ، حقیقت ندارد. طبق اسناد دادگاه ایالات متحده، این پلتفرم برای اولین بار در ماه آوریل سال ۲۰۱۵ در کالیفرنیا به ثبت رسیده است. با اینکه این برنامه از سال ۲۰۲۰ در هنگ کنگ قابل‌دسترسی شد، اما شواهد فعلی نشان می‌دهند که این اپلیکیشن هیچوقت در چین فعالیتی نداشته است. حتی در مواجهه با فشار فزاینده دولت ترامپ بعد از مدتی از این کشور فاصله گرفت و از دسترس خارج شد.
نسخه چینی تیک تاک
این اپلیکیشن در واقع در حال حاضر در چین یک نسخه متفاوت به نام Douyin دارد که از الگوریتم تیک تاک پیروی می‌کند.
با این حال، مدیر عامل تیک تاک بعدها باز هم در مارس ۲۰۲۳ توسط قانونگذاران آمریکایی بارها درباره اصالت این اپلیکیشن تحت فشار قرار گرفت و در پاسخ به آنها اعلام کرد که این برنامه در چین در دسترس نیست و دفتر مرکزی آن در لس آنجلس و سنگاپور قرار دارد.
اما جالب است بدانید که تیک تاک در نهایت داستان درازی دارد که پایان آن به شرکت فناوری ByteDance می‌رسد. این شرکت در واقع یک کمپانی با مسئولیت محدود است که توسط TikTok Ltd اداره می‌شود و در شانگهای قرار دارد. به علاوه، وبسایت ByteDance نشان می‌دهد که این شرکت، تیک تاک را به عنوان یک پلتفرم ویدئوی کوتاه جهانی توسعه داده و در ماه می سال ۲۰۱۷ آن را به طور رسمی به ثبت رسانده است. این شرکت همچنین شش ماه بعد، Musical.ly، رقیب رسمی تیک تاک، را خریداری و آن را با پلتفرم اصلی ادغام کرد. البته باید اضافه کنیم که طبق وبسایت خود تیک تاک، تمامی شرکت‌های تابعه آن در سراسر جهان همگی با نظارت Bytedance Ltd تشکیل شده‌اند.
آیا شرکت ByteDance چینی است؟
بر اساس اطلاعات خود این شرکت و سخنرانی مقامات آن، ByteDance در سال ۲۰۱۲ توسط «ژانگ یی‌مینگ» و «لیانگ روبو» که در دانشگاه تیان‌جین با یکدیگر هم‌اتاقی بودند، در پکن تاسیس شد و از آن زمان هم در پایتخت چین به فعالیت خود ادامه داده است. البته ژانگ در سال ۲۰۲۱ به طور رسمی از جایگاه خود کناره‌گیری کرد و تمام اختیارات را به لیانگ واگذار کرد. این شرکت در حال حاضر بیش از ۱۱۰ هزار کارمند در سراسر جهان دارد و اپلیکیشن‌های مختلفی را کنترل می‌کند.
جالب است بدانید که مدیرعامل تیک تاک حتی با این وجود باز هم به اصالت چینی شرکت ByteDance پاسخ مثبتی نداد و صرفا گفت که ByteDance یک شرکت خصوصی چینی است که افراد زیادی در آن فعالیت می‌کنند و ماهیت جهانی دارد. وی همچنین در ادامه افزود که ۶۰ درصد از سهام این کمپانی متعلق به سرمایه‌گذاران جهانی مانند Carlyle Group، General Atlantic و Susquehanna International Group است، ۲۰ درصد هم متعلق به صاحب آن و ۲۰ درصد دیگر هم متعلق به کارمندانش است. به علاوه، از پنج عضو هیئت مدیره این شرکت، سه نفر آمریکایی هستند.
آیا دولت چین هم در این بین دخالتی دارد؟
مدیر تیک تاک در این باره به طور قطعی اعلام کرده که ByteDance به هیچ وجه تحت مالکیت یا کنترل دولت چین قرار ندارد. با این حال، ByteDance درست مانند بسیاری از دیگر شرکت‌های چینی از لحاظ قانونی باید یک کمیته داخلی حزب کمونیست متشکل از کارمندانی تشکیل دهد که اعضای همین حزب هستند. همچنین «ژانگ فوپینگ»، معاون رئیس و سردبیر این شرکت را به عنوان دبیر کمیته حزب معرفی کنند. این کمیته اغلب برای بررسی حزب و رهبر چین جلساتی را برگزار می‌کند. باید به دولت اجازه دهد تا یک درصد از خدمات اطلاعاتی پکن دویین که واحد داخلی چینی ByteDance را در اختیار داشته باشد. جالب است بدانید که رئیس هیئت مدیره این گروه، «وو شوگانگ» یکی از مقامات اداره فضای مجازی چین است. که مسئولیت نظارت و سانسور اینترنت را بر عهده دارد.
به گفته‌ی تحلیلگران، این گزینه برای دولت چین راهی را فراهم می‌کند تا با کسب‌وکارهای فناوری ارتباط مستقیم‌تری داشته باشد. همچنین این اجازه را می‌دهد در محتوایی که برای عموم ارائه می‌شود، دخالت کند. مدیر ByteDance هم اذعان داشته که این اختیار به دولت چین داده شده، اما به منظور صدور مجوز اینترنتی برای تجارت چینی بوده است. طبق وبسایت این شرکت، این اتفاق یکی از مرسومات متداول شرکت‌هایی است که در چین پلتفرم خبری دارند یا اطلاعات رد و بدل می‌کنند و هیج تاثیری در عملیات بین‌المللی ندارد.
آیا حزب کمونیست چین می‌تواند بر این دو اپلیکیشن دسترسی داشته باشد؟
ByteDance به عنوان یک شرکت مستقر در چین تابع قوانین اطلاعات ملی، امنیت داده و امنیت سایبری بی‌شماری است. البته چین هم در سال ۲۰۱۸ قانون اطلاعات ملی خود را اصلاح کرد تا تمام سازمان‌ها و هشروندان را ملزم به حمایت، کمک و همکاری با کارهای اطلاعاتی ملی کند. این بدان معناست که ByteDance از نظر قانونی موظف است که به جمع‌آوری اطلاعات کمک کند.
چین در سال ۲۰۲۱ هم قانون جدیدی را برای امنیت داده معرفی کرد که بر فعالیت‌های پردازش داده‌هایی که در خارج از کشور انجام می‌شود و ممکن است به امنیت ملی یا منافع عمومی آسیب برساند، اعمال می‌شود. این کشور همچنین دارای یک قانون امنیت سایبری است که می‌گوید دولت برای نظارت، پیشگیری و رسیدگی به خطرات و تهدیدات امنیت سایبری در داخل و خارج از قلمرو جمهوری چین از هیچ تلاشی دریغ نمی‌کند. تمامی این قوانین مبهم و گسترده به شرکت‌های فناوری وارد هستند و ممکن است برای کنترل آنها استفاده شوند.
آیا پکن می‌تواند از فروش تیک تاک جلوگیری کند؟
بله، پکن از لحاظ قانونی مختار است که جلوی فروش تیک تاک را بگیرد و این مسئله را قبلا هم اعلام کرده است. دولت چین در آگوست ۲۰۲۰ هم به دنبال تلاش دولت ترامپ برای فروش اجباری تیک تاک قوانین کنترل صادرات خود را برای پوشش چنین اپلیکیشن‌هایی تغییر داد و وزارت بازرگانی آن هم در اوایل سال ۲۰۲۳ اعلام کرد که چین با هرگونه فروش اجباری تیک تاک مخالفت خواهد کرد.
پکن از آن زمان تا کنون هیچ تغییری در این موضع نشان نداده است.
نگرانی اینفلوئنسرهای کانادایی نسبت به ممنوعیت استفاده از تیک تاک
- عضویت در کانال تلگرام رسانه هدهد کانادا
- اخبار روز کانادا و اخبار مهاجرت کانادا را در رسانه هدهد دنبال کنید
- هم اکنون شما هم عضو هفته نامه رسانه هدهد کانادا شوید
منبع: سی‌ان‌ان
