حدود یک سوم از تمام دارندگان وام مسکن در کانادا در حال حاضر فشار ناشی از افزایش نرخ بهره را احساس می‌کنند و وام‌گیرندگان هم از این قاعده مستثنی نخواهند بود.
«ایان مارسدن» شهروند کانادایی هم مانند بسیاری از صاحبان خانه شاهد تصمیم‌گیری جدید بانک مرکزی کانادا بوده است. او در سال ۲۰۱۸ در کلگری صاحب خانه‌ای با یک وام پنج ساله شد که نرخ سود ثابتش سه درصد بود. ایان قرار بود در یک دوره 25 ساله این وام را بازپرداخت کند و از آنجایی که پرداخت این وام هر دو هفته یکبار صورت می‌گرفت، هر یک از پرداخت‌های ۷۵۰ دلاری‌اش باعث می‌شد تا او زودتر بتواند بازپرداخت وامش را به طور کامل انجام دهد.
افزایش نرخ بهره وام مسکن
با این حال، زمانی که نوبت به تمدید وام ایان در سال جاری رسید، او پس از آنکه موفق شده بود در مسیر بازپرداختش مقداری اضافه‌تر پرداخت کند توانسته بود بازه بازپرداخت خود را به کمتر از ۱۵ سال برساند. البته خبر بد این بود که تمدید وام ایان همزمان با تهاجمی‌ترین تصمیم بانک مرکزی مبنی بر افزایش مجدد نرخ بهره بود که آن را به پنج درصد رساند.
او گزینه‌های پیش‌روی خود را با کارگزاران وام مسکن در میان گذاشت و از آنجایی که از ظاهر بسیاری از چیزهایی که می‌دید خوشش نمی‌آمد، با وام دیگری با نرخ ثابت کمتر از پنج درصد وام خود را تمدید کرد. با اینکه این وام ۲۶ درصد از چیزی که قبلا ایان می‌پرداخت بیشتر بود، او معتقد است که کاملا ارزشش را دارد. وی در مصاحبه‌ای به سی‌بی‌سی نیوز گفت: «بازپرداخت این وام برای من یک سال بیشتر طول می‌کشد، اما من تصمیم خودم را گرفتم چون فکر نمی‌کنم که آشوب فعلی به این زودی‌ها بهبود پیدا کند.»
شرایط میلیون‌ها نفر از مردم کانادا نیز ممکن است درست مانند ایان باشد. بر اساس آمارهای رسمی، در حال حاضر شش میلیون وام مسکن در کشور وجود دارد که هر ساله حدود ۱.۲ میلیون از آنها به تمدید می‌رسد. حدود یک سوم از دارندگان وام مسکن پیش از این هم تحت تاثیر افزایش نرخ بهره بانک مرکزی بوده‌اند و سایر افراد هم باید انتظار داشته باشند که به زودی مبالغ بیشتری را بابت وام‌های خود پرداخت کنند.
«ران باتلر»، کارگزار وام مسکن می‌گوید: «هر کسی که در حال حاضر وام مسکن دارد باید خود را برای نرخ‌ها و سودهای بالاتر از حد انتظار خود آماده کند. نرخ بهره در برخی از این موارد دو برابر شده و چیزی به جز مبالغ بالاتر هم در انتظار این افراد نیست.»
افزایش سود اقساط وام مسکن
قبل از ماجراهای اخیر بانک مرکزی کانادا، اگر خوش‌شانس بودید می‌توانستید در ژانویه ۲۰۲۲ با نرخ بهره متغیری در حدود یک درصد وام بگیرید. در این حالت، بازپرداخت وام مسکن ۲۵ ساله که مبلغی حدود ۴۰۰ هزار دلار دارد، چیزی معادل هزار و ۵۰۷ دلار بود. با این حال، اگر نرخ بهره این وام با افزایش نرخ بهره بانک مرکزی افزایش پیدا کند، سود آن به ۵.۷۵ درصد رسیده و بازپرداخت آن ۲ هزار و ۵۰۰ دلار هزینه خواهد داشت.
به گفته‌ی باتلر، کارگزار وام مسکن، اگر تمام اینها را با یکدیگر جمع کنید به مبلغی معادل بیش از ۱۲ هزار و ۶۰۰ دلار در سال می‌رسید و این برای افرادی که قصد گرفتن وام دارند اصلا خبر خوبی نیست.
استهلاک وام مسکن
او گفت: «بعضی از مردم واقعا اشک می‌ریزند و با ما تماس می‌گیرند. آنها می‌خواهند وام خود را تمدید کنند و نمی‌دانند باید چه کاری انجام دهند. برخی از وام‌دهندگان با ارائه استهلاک مالی این شوک را برای بسیاری از وام‌گیرندگان کمتر کرده‌اند. این امر با ثابت نگه داشتن پرداخت‌های ماهیانه بهبود پیدا می‌کند، اما با افزایش سود ممکن است مدت بازپرداخت را برای چند سال بالاتر ببرد. این امر ممکن است استهلاک وام را به ۷۰ یا حتی ۹۰ سال برساند و شما در واقع به جای بازپرداخت وام خود، مبالغ بیشتری می‌گیرد و پرداخت می‌کنید.»
اما این اتفاق برای همیشه قرار نیست باعث بهبود وضعیت شود، زیرا سود وام احتمالا باید در شرایط بدتر بازپرداخت شود و به گفته‌ی باتلر بالا رفتن این نرخ‌ها در موعد تمدید باعث افزایش بازپرداخت می‌شود.
«کارا هیشون»، از جمله کسانی است که این مسئله را به چشم دیده است. او به همراه همسر و سه فرزندش در استرافورد انتاریو زندگی می‌کند. این خانواده در تابستان سال ۲۰۱۸ خانه‌ای با وام ۲.۸ درصدی خریداری کردند که نرخ بهره ثابتش باعث می‌شد تا آنها بتوانند برای هزینه‌های خود به خوبی برنامه‌ریزی کنند. اما حالا با اینکه این خانواده همه چیز را در خانه‌ی خود دوست دارند، گزینه‌های تمدید وام پس از گذشت پنج سال آنها را به شک وا داشته است.
هیشون می‌گوید که پس از مشورت با دیگر وام‌دهندگان موجود متوجه شده که نرخ بهره آنها تقریبا دو برابر نرخ وام فعلی او هستند و به همین دلیل است که می‌خواهد وام فعی‌اش را به سود ۵.۷۵ درصد برساند. این کار حدود ۴۰۰ دلار در ماه به هزینه وام این خانواده اضافه می‌کند و علاوه بر آن، بازپرداخت ۱۶ ساله مورد نظر آنها را مستهلک کرده و به ۳۰ سال می‌رساند.
او در مصاحبه‌ای اعلام کرد: «این مسئله چیز بدی است که ما باید از آن چشم‌پوشی کنیم. ما به هیچ وجه نمی‌توانستیم به نرخ بهره بیشتر از این فکر کنیم.»
وام مسکن با نرخ بهره ثابت
وجه متمایز دیگر این وام این است که تمدید آن مجددا باید طی یک دوره سه ساله صورت بگیرد زیرا خانواده هیشون امیدوارند که بتوانند دوباره با شرایط بهتری مذاکره کنند. بسیاری از افراد درست مانند این خانواده فکر می‌کنند. گفتنی است که وام‌های با نرخ بهره ثابت معمولا محبوب‌ترین گزینه برای افرادی است که برای اولین بار صاحب خانه می‌شوند. اما تصمیم‌گیری بانک مرکزی در طول همه‌گیری کووید-۱۹ مبنی بر حذف تقریبی نرخ بهره باعث شد تا بسیاری از آنها به نرخ‌های متغیر روی بیاورند.
«پریت بانرجی»، متخصص امور مالی شخصی، در این باره می‌گوید: «وام‌های متغیر معمولا به خاطر رقابت موجود به نسبت وام‌های ثابت نرخ بهره کمتری دارند. بسیاری از مردم در واقع با تحلیل بازار به نرخ بهره متغیر روی می‌آورند. اما این قابلیت در حال حاضر دچار تغییر شده است و به همین دلیل است که افراد بیشتری تمایل دارند تا وام‌های با نرخ بهره‌ی ثابت بگیرند اما آن را کوتاه‌مدت در نظر بگیرند تا مجددا بتوانند شرایط خود را بسنجند.»
با اینکه شرایط فعلی حاکی از آن است که نرخ بهره به این زودی‌ها قرار نیست به طرز معجزه‌آسایی به نرخ سالهای ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۲ برسد، اما بانرجی به کسانی که قصد دارند وام خود را تمدید کنند توصیه می‌کند که حتما شرایط خود را بسنجند و از کارگزاران مسکن کمک بگیرند و عجله نکنند. او در این باره می‌گوید: «هر چه زودتر شروع به بررسی گزینه‌های خود کنید، بهتر است.»
مشاوره با کارگزاران وام مسکن
«لتیشیا لام» از جمله کسانی بود که دقیقا به توصیه بانرجی عمل کرد. او با برادر و والدین بازنشسته‌اش در تورنتو زندگی می‌کند. لام در اوایل سال جاری تصمیم گرفت ضامن وام خانه‌ای شود که خانواده‌اش در سال ۲۰۱۹ خریده بودند. او چند هفته دیگر فرصت دارد تا این وام را تمدید کند، اما می‌داند وام چهار سالهای که قبلا گرفته بود و نرخ بهره‌اش ۲.۷۹ درصد بود از دست رفته و ممکن است با نرخ پنچ یا شش درصدی مواجه شود.
او در این باره گفت: «نرخ سود وام بیش از دو برابر خواهد شد و همین باعث می‌شود تا بازپرداخت ماهانه من حداقل ۶۰۰ تا هزار دلار افزایش پیدا کند.»
لام مهندس است و می‌داند که نسبت به سایر افراد خانواده‌اش درآمد بیشتری دارد، اما او و برادرش مجبور شده‌اند تا هزینه‌های خود را کاهش دهند تا بتوانند در بازپرداخت این وام مشارکت کنند. وی افزود: «شرایط فعلی هنوز فشار زیادی برای ما دارد و حقوق من هم با تورم افزایش پیدا نمی‌کند. من نمی‌دانم چرا افرادی مثل من باید بهای پایین آوردن تورم را بپردازیم. افرادی که ثروتمند هستند ثروتشان بیشتر می‌شود و فقیرها هم فقیرتر می‌شوند و هیچ چیز ثابت نیست.»
حدود نیمی از کانادایی‌ها کلاهبرداری در وام مسکن را امری رایج می‌دانند
- عضویت در کانال تلگرام رسانه هدهد کانادا
- اخبار روز کانادا و اخبار مهاجرت کانادا را در رسانه هدهد دنبال کنید
- هم اکنون شما هم عضو هفته نامه رسانه هدهد کانادا شوید
منبع: سی‌بی‌سی
