به تازگی آلبوم کوتاهی به نام «جِنگُل» از نوازندۀ برجستۀ ساز بنجو، استاد نوربخش منتشر شده است. جِنگُل در واقع اسم پرندهایست که در خانۀ هنرمند آواز سر میداده و همین نغمهها، الهامبخش آثار آلبوم شده است.
در مورد بنجو گفته شده که در اصل ریشه در سازی ژاپنی به اسم Taishōgoto داشته که چند دهه پیش، جای خود را در موسیقی پاکستان و همینطور موسیقی فولک بلوچی باز کرده است. آلبوم به صورت زنده در بلوچستان پاکستان ضبط شده است.
بنجو
بنجو با اینکه در تمام نقاط بلوچستان در استان سیستان و بلوچستان رواج دارد یک ساز اصیل بلوچی نیست و حدود پنجاه سال پیش از پاکستان به بلوچستان ایران آمده است. این ساز از خانوادۀ سازهای زهی مضرابی (زخمهای) مقیّد است که با مضراب نواخته میشود و انگشتان دست نوازنده با وترها و پردهها تماس ندارند و این عمل با دکمهها یا شستیها و تیغههای فلزی انجام میشود.
امروزه در همۀ مناطق بلوچستان، بهویژه شهرها، از بنجو در انواع موسیقی، بهخصوص ترانههای شاد بلوچی (سَوت) در کنار سازهای متداول بلوچی استفاده میشود. چون این ساز اغلب در پاکستان ساخته میشود، اطلاعات کمی در مورد جنس مواد آن موجود است، ولی بنا به نظر یکی از نوازندگان محلی مهمترین چوبی که در ساخت آن به کار میرود چوب درخت «حَدّ» یا «بَبُّر» است.
سازهایی که به صورت معمول بنجو را همراهی میکنند باجا، تبلا و پنجری است. هر کدام از این سازها میتواند تکنوازی یا به اصطلاح سولو زیبایی هم داشته باشد. صدای طبلا و کوزه حس دریا و حرکت در ذهن ایجاد میکند. موسيقي سيستان و بلوچستان از جمله هنرهايي است كه به جهت شرايط خاص استان شاخصتر از ديگر استانها بوده است.
موسیقی فولک سیستان و بلوچستان
زيباترين احساسات عرفاني و عميقترين دردهاي اجتماعي و شورانگيزترين داستانهاي حماسي را هنرمندان سيستاني و بلوچ با زبان موسيقي بيان ميكنند زيرا كه سيستاني و بلوچ تعلق خاطر شديدي به موسيقي بومي دارند. به نقل از استاد بندانی موسیقی سیستان بر گرفته از حکمت معنوی ومولود فرهنگ اصیل این دیار و دارای قدمتی کهن است.
در موسیقی سازی انواع سازهای محلی از جمله قیچک- نی- دایره- سرنا و ساز و دهل استفاده میگردد که توسط هنرمندان بومی در خور منطقه ساخته میشد و در کنار موسیقی آوازی و مقامی که بر گرفته از احساسات مردم است و ردیفها و آوازها به صورت دوبیتیها- رباعیها و لالاییها همچنین موسیقی آوازی وسازی در کنار هم به مناسبتهای مختلف اجرا میگردد.
وبا توجه به اقلیم و جغرافیا و مسائل فرهنگی و اجتماعی استان تحت تاثیر مذهب و برخوردار از تاریخ کهن این قوم است. بیشتر اشعاری که مردمان منطقه کنارک با خود زمزمه میکنند اشعار شاعری است که خودش هم بنجو را زیبا مینوازد. نوازندگی و خوانندگی در میان بلوچها حرفه و شغل به حساب نمیآید بلکه قسمتی از زندگی آنهاست.
بیشتر ناخداها و جاشوها هنگام ماهیگیری نغمهای را زمزمه میکنند و یا گروه خوانی میکنند. البته بعضی از این دریانوردان به صدای خوب در بین دیگران مشهور هستند.
- عضویت در کانال تلگرام رسانه هدهد کانادا
- اخبار روز کانادا و اخبار مهاجرت کانادا را در رسانه هدهد دنبال کنید
- هم اکنون شما هم عضو هفته نامه رسانه هدهد کانادا شوید