قطعنامه شورای حکام با حمایت قدرتهای غربی و همراهی آمریکا علیه برنامه هستهای ایران تصویب شد. قطعنامهای که از سوی آژانس بین المللی انرژی اتمی صادر شده و در آغاز تابستان ۲۰۲۵، پرونده هستهای تهران را وارد مرحلهای پرتنشتر کرده است. تحلیلگران معتقدند که تکرار اینگونه قطعنامهها نه تنها چشمانداز احیای دیپلماسی را تیرهتر میکند، بلکه میتواند محرکی برای اقدامات شدیدتر از سوی ایران نیز باشد.
تصویب قطعنامه شورای حکام با ۱۹ رأی موافق
در جلسه اخیر شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی، قطعنامه شورای حکام که از سوی فرانسه، آلمان و بریتانیا پیشنهاد شده بود، با ۱۹ رأی موافق، ۳ مخالف و ۱۱ ممتنع تصویب شد. این قطعنامه ایران را به عدم همکاری کافی با آژانس بین المللی انرژی اتمی و پنهانکاری در مورد برخی سایتهای مشکوک متهم کرده است.
کشورهای موافق، مخالف و ممتنع چه کسانی بودند؟
از جمله حامیان اصلی این قطعنامه شورای حکام، کشورهای متحد غربی همچون آمریکا، کانادا، فرانسه، آلمان، بریتانیا و ژاپن بودند. در مقابل، چین، روسیه و بورکینافاسو رأی مخالف دادند. کشورهای مانند هند، مصر، آفریقای جنوبی و برزیل نیز رأی ممتنع دادند که نشان از شکاف در میان اعضا دارد.
واکنش ایران به تصویب قطعنامه شورای حکام
در پی تصویب این قطعنامه، ایران از راهاندازی مرکز غنیسازی جدید خبر داد. همچنین اعلام کرد که سانتریفیوژهای نسل اول را با نسل ششم جایگزین خواهد کرد. برنامه هستهای ایران که پیشتر نیز بارها در آژانس بررسی شده بود، اکنون بهنوعی در مسیر گریز از چارچوبهای سنتی همکاری با آژانس بین المللی انرژی اتمی قرار گرفته است.
آینده مذاکرات ایران و آمریکا
در حالی که تصویب این قطعنامه شورای حکام میتواند زمینه را برای فعالسازی مکانیسم ماشه و بازگرداندن تحریمهای سازمان ملل فراهم کند، نگاهها اکنون به مذاکرات پشتپرده ایران و آمریکا دوخته شده است. آیا این فشار تازه از سوی آژانس بین المللی انرژی اتمی میتواند ایران را به میز مذاکره بازگرداند یا باعث تندتر شدن مواضع تهران خواهد شد؟
نتیجهگیری
با تصویب این قطعنامه و عدم همکاری کامل در خصوص برنامه هستهای ایران، آژانس، بهعنوان نهاد اصلی نظارت بر انرژی صلحآمیز هستهای، بار دیگر در کانون تحولات سیاسی و دیپلماتیک قرار گرفته است. آنچه مشخص است، مسیر پیشرو برای ایران، اروپا و آمریکا پیچیدهتر از همیشه به نظر میرسد.