انواع لنز ها و کاربرد آنها در قسمت سوم آموزش عکاسی
تهیه و تنظیم: ایمان شریفی
اگر می دانید به چه سبکی از عکاسی علاقمند هستید حتما باید بدانید از چه لنزی برای رسیدن به عکس های مناسب در سبک خود نیازمند هستید. عکاسی شاخه های مختلفی دارد که بعضی از این شاخه ها لنز مناسب خود را می طلبد مانند عکاسی ماکرو که نیازمند لنز ماکرو است. در ادامه به معرفی انواع لنز و کاربرد هریک در شاخه های مختلف عکاسی می پردازیم.
همانطور که می‌دانید، یکی از مزایای مهم دوربین‌های DSLR امکان تعویض لنز در آنها است. در این مطلب کوتاه به معرفی انواع لنزهای موجود برای دوربین‌های DSLR می‌پردازیم. این مطلب به برند خاصی از لنز و دوربین وابسته نیست و در مورد تمام لنزها و دوربین‌های DSLR شرکت‌های مطرح (نیکون، کانن، سونی، پنتاکس و غیره) صادق است.
لنزها از چندین عدسی تشکیل شده اند که پرتوهای نوری از این عدسی ها عبور کرده و به حسگر دوربین می رسند و عکس را تشکیل می دهند. برای شناخت انواع لنز ابتدا باید به درک درستی از فاصله کانونی برسیم. به فاصله میان مرکز نوری( Optical center) و حسگر دوربین (Image sensor) زمانی که لنز بر روی دورترین فاصله دید متمرکز است فاصله کانونی می گویند. هرچه مقدار فاصله کانونی کوتاه تر باشد میدان دید گسترده تر و زوم بر روی سوِژه کمتر می شود و هر اندازه این پارامتر بلندتر باشد میدان دید کوچکتر و زوم بر روی سوژه نیز بیشتر می شود.
پرایم و زوم:
در یک دسته‌بندی کلّی لنزهای دوربین‌های DSLR را می‌توان به دو گروه زوم و پرایم تقسیم‌بندی کرد. لنزهای پرایم دارای فاصله‌ی کانونی ثابتی هستند و امکان زوم‌کردن در آنها وجود ندارد و لنز های زوم امکان تغییر فاصله کانونی لنز میسر می باشد و امکان زوم کردن وجود دارد .
لنز نرمال:
در دوربین‌های فیلم 35 میلیمتری و DSLRهای فول‌فریم فاصله‌ی کانونی 50 میلیمتر را نرمال می‌دانند. نرمال بودن به معنی دارا بودن زاویه‌ی دیدی شبیه به زاویه‌ی دید چشمان انسان است. تقریباً تمام تولیدکنندگان مطرح لنز در خط تولید خود یک لنز پرایم 50 میلیمتری هم دارند. در دوربین‌های سایز APS-C مانند) کانن 700D و نیکون( D5200 به دلیل کوچکتر بودن اندازه‌ی سنسور تصویر، فاصله‌ی کانونی نرمال هم کمتر بوده و بین 30 تا 35 میلیمتر است.
واید و سوپر واید:
در دوربین‌های فیلم 35 میلیمتری و DSLRهای فول‌فریم، معمولاً فواصل کانونی کمتر از 50 میلیمتر را واید می‌دانند. همچنین، فواصل کانونی کمتر از 24 میلیمتر را سوپر واید یا به عبارت دیگر اولترا واید به حساب می‌آورند بیشترین کاربرد لنزهای واید و سوپر واید در عکاسی منظره و در عکاسی در محیط‌های بسته‌ی کوچک است که امکان فاصله‌گرفتن از سوژه وجود ندارد.
تِله فوتو و سوپرتِله:
لنزهایی که دارای فاصله‌ی کانونی بیش از 50 میلیمتر در دوربین‌های فول‌فریم و بیش از 35 میلیمتر در دوربین‌های APS-C باشند در محدوده‌ی تله قرار می‌گیرند. قدرت تله‌ی لنزها متفاوت است و هرچه لنزی دارای فاصله‌ی کانونی بیشتری باشد قدرت تله‌ی بیشتری هم خواهد داشت ، بسیاری از لنزهای تله هم نظیر لنزهای واید از نوع زوم هستند. این لنزها برای گرفتن عکس از سوژه هایی که در فواصل دور هستند مانند عکاسی از حیات وحش، پرتره (چهره و رخ) ، ورزشی و مستندسازی گزینه مناسبی به شمار می آیند.
لنزهای ماکرو:
لنزهایی که برای عکسبرداری نمای درشت و از فاصله نزدیک به کار برده می شوند «ماکرو» و این شیوه عکاسی را ماکروگرافی می نامند. با این لنزها امکان عکسبرداری از اشیای ریز و کپی برداری از روی نسخه های مختلف فراهم می شود. لنزهای ماکرو بیشتر برای دوربین های قطع کوچ و بزرگ ساخته می شود و معمولاً با لوله های افزاینده فاصله کانونی همراه هستند. چون هنگام کار با لنزهای ماکرو فاصله شی دو دوربین بسیار کم است، عمق میدان وضوح تصویر به شدت کاهش می یابد پس باید از دیافراگمهای بسته سود جست اما این کار مقدار نور کاهش می یابد و باید از سرعت کم شاتر بهره گرفت. اغلب لنزهای زوم، مجهز به ماکرو هستند فاصله کانونی لنزهای ماکرو عموماً ۵۰ و ۱۰۰ م.م. است.
فاصله‌ی کانونی بیشتر به عکاسان ماکرو کمک می‌کند تا بتوانند با دورتر قرار‌دادن دوربین از سوژه راحت‌تر به نورپردازی سوژه بپردازند.
لنز چشم ماهی:
لنز چشم ماهی به انگلیسی :(Fisheye lens) لنزهایی هستند که حداکثر زاویه دید را به بیننده می‌دهند. معمولا فاصله کانونی آنها بین ۶ تا ۱۶ میلیمتر است. دلیل نام گذاری این لنزها، شباهت آنها به چشم ماهی و محدب بودن عدسی بیرونی لنز می‌باشد هرچه محدب بودن این عدسی بیشتر باشد زاویهٔ دید، بازتر و انحنای خطوط بیشتر خواهد بود. عکس حاصل از این لنزها به شکل دایره‌وار می‌باشد که از این لنز برای ایجاد جلوه‌های ویژه تصویری استفاده می‌گردد.
در قسمت بعد: تأثیر انواع لنز بر تصویر خروجی
مطالب مرتبط توصیه شده:
ژانرهای مختلف در عکاسی – آموزش عکاسی قسمت یک
آشنایی با انواع دوربین ها – آموزش عکاسی قسمت دو
بخش نگارخانه رسانه هدهد کانادا
