ژاله علو، بازیگر محبوب ایرانی درگذشت

«شوکت علو» مشهور به «ژاله علو» یا «ژاله شاعر»، گوینده رادیو، صداپیشه و هنرپیشه تئاتر، سینما و تلویزیون ایرانی در سن ۹۷ سالگی در بیمارستان شهرام تهران درگذشت.

«شاهرخ رزمجو»، فرزند خانم علو فوت ایشان را در بیمارستان شهران تهران تائید کرده است.

نگاهی به زندگی و آثار محمدعلی بهمنی، شاعر عاشقانه‌ها

خانواده و دوران تحصیل

ژاله علو در سال ۱۳۰۶ در کوچه شریعت، واقع در محله سنگلج تهران به‌دنیا آمد. پدرش ارتشیان و پدربزرگ وی (عُلُوّالسلطنه) از خوشنویسان دوران قاجار بود. بر همین اساس ژاله در کودکی آثار ادبی ادیبان ایرانی همچون حافظ و سعدی و مولانا را فراگرفت.

او از کودکی آثار ادبی ایران را فرا گرفت. دوره ابتدایی را در دبستان نواختران و دوره متوسطه را در دبیرستان خسروخاور گذراند.

در نوجوانی عضو چند انجمن ادبی و گروه شعرخوانی بود. درنتیجه همین فعالیت‌ها موجبات راهیابی وی را به رادیو برای دکلمه شعر و گویندگی در سال ۱۳۲۷، مهیا کرد. ژاله علو فارغ‌التحصیل دانش‌سرای مقدماتی تهران در سال ۱۳۲۶ و هنرستان هنرپیشگی تهران در سال ۱۳۲۹ بود.

سوابق فعالیت های هنری ژاله علو

ژاله علو نخستین بار در سال ۱۳۲۷ کار هنری را با گویندگی و اعلام برنامه در رادیو آغاز کرد. سپس وارد نمایش‌های رادیویی شد و از بنیان‌گذاران برنامه «داستان شب» بود. اولین نمایشنامه‌ای که او به‌طور زنده برای «داستان شب» کار کرد، «دختر خورشید» به کارگردانی «نصرت‌الله محتشم» بود. پس از بازی در «زندانی امیر» و «واریته بهاری» وارد عرصه تئاتر شد. همچنین نخستین اجرای خود را در سال ۱۳۲۸، در یکی از نمایش‌های هنریک استپانیان به نام «ماری مادلن» در «تئاتر فردوسی» تجربه کرد. همچنین خانم ژاله علو فعالیت گسترده‌ای را در این زمینه آغاز کرد. آخرین اجرای تئاتر خود را در سال ۱۳۳۷ و در نمایشی به نام «توپاز»، به کارگردانی نصرت‌الله محتشم، انجام داد.

به پیشنهاد «اسماعیل کوشان»، نقش اول فیلم «افسونگر» را با آنکه نقش منفی بود، پذیرفت و ۳ هزار تومان دستمزد گرفت. او تا اواخر دهه سی خورشیدی ایفاگر نقش‌های اصلی بود. اما به تدریج به شمایل مادر در سینمای ایران بدل شد.

فعالی ژاله علو در عرصه دوبله

ژاله علو فعالیت در دوبله را از سال ۱۳۳۱ در استودیو «پارس فیلم» و با گویندگی به‌جای دلکش در فیلم «مادر» کاری از اسماعیل کوشان آغاز کرد. پس از آن در فیلم‌های زیادی به‌جای ستارگان معروف سینمای جهان حرف زده است. او آغازگر دوبلهٔ کارتون در ایران بود. همچنین دوبلهٔ بسیاری از کارتون‌های والت دیزنی، مانند «زیبای خفته» و «گربه‌های اشرافی» به سرپرستی وی انجام شده است.

ژاله علو بعد از انقلاب، بازی در تلویزیون را با مجموعهٔ «امیرکبیر» آغاز کرد. آخرین حضور تلویزیونی‌اش نیز در مجموعهٔ «مختارنامه» بود.

وی در برخی از برنامه‌های موسیقایی تلویزیون نظیر دلنوازان به دکلمه اشعار پرداخته و در آلبوم دختر گلفروش ساخته «حسن کسائی»، با صدای «علی جهاندار» و تنبک «محمود رفیعیان» اشعاری را دکلمه کرده است.

شاخص‌ترین آثار ژاله علو در سال‌های بعد از انقلاب، یکی مدیریت دوبلاژ سریال محبوب «سالهای دور از خانه» معروف به اوشین و مجموعهٔ تلویزیونی «روزی روزگاری» در نقش زن ایلیاتی مقتدری به‌نام خاله لیلا بود که مورد استقبال قرار گرفت.

ژاله علو علاوه بر فعالیت‌های هنری در عرصه بازیگری و دوبلاژ، به عنوان شاعری برجسته نیز شناخته می‌شود. اشعار وی در کتاب «زنان شاعر ایران» در اوایل دهه ۵۰ منتشر شد.

جوایز و افتخارات

خانم علو در طول فعالیت‌های هنری خود جوایز زیادی را دریافت کرده‌اند. از جمله تندیس افتخار برای یک عمر فعالیت سینمایی از سوی خانه سینمای ایران (۱۳۸۲)، لوح تقدیر و جایزه بهترین کارگردانی برای نمایشنامه رادیویی «یک اتفاق ساده» در جشنواره بین‌المللی برنامه‌های رادیویی (۱۳۸۵)، معرفی به عنوان چهره ماندگار (۱۳۸۹)، تقدیرنامه برای یک عمر فعالیت هنری و تأثیر فرهنگی از انجمن بازیگران سینمای ایران و لوح تقدیر به عنوان کارگردان برتر از ششمین جشنواره بین‌المللی برنامه‌های رادیویی.

کمیسیون ملی یونسکو در سال ۱۳۹۹، به ژاله علو لوح تقدیر و هدیه‌ای اهدا کرد.

این هنرمند پیشکسوت ظهر دوشنبه سوم دی ماه در سن ۹۷ سالگی چشم از جهان فرو بست. مراسم تشییع پیکر ژاله علو ساعت ۱۰ صبح روز چهارشنبه، ۵ دی ماه از مقابل تالار وحدت برگزار و ژاله علو در قطعه هنرمندان بهشت زهرا به خاک سپرده می‌شود.

رسانه هدهد کانادا فقدان این هنرمند ایرانی را به جامعه ایرانی در داخل و خارج از کشور تسلیت عرض می کند.

مراسم نکوداشت حسین امانت، معمار برج آزادی در تورنتو برگزار شد

منبع: عصرایران