دینا نیری، یکی از نویسندگان ایرانی – آمریکایی برای دریافت جایزه خواهر و برادر شول سال ۲۰۲۰ جشنواره مونیخ آلمان انتخاب شد. کتاب «پناهنده ناسپاس» که سرگذشت زندگی دیناست باعث اهدای این جایزه به او شده است.
به گزارش رسانه هدهد کانادا، امسال جایزه انجمن ناشران آلمان، شاخه ایالت بایرن به یک نویسنده دو تابعیتی اهدا می‌شود. این مراسم در تاریخ ۳۰ نوامبر ۲۰۲۰، مطابق با ۱۰ آذر ماه ۱۳۹۹ در مونیخ برگزار خواهد شد.
علت اهدای جایزه خواهر و برادر شول سال ۲۰۲۰ به نیری از نظر هیئت داوران، پرداختن به مشکلات زندگی یک پناهنده در کتاب آخر این نویسنده است. این داوران در بیانیه‌ای به آمار دفتر پناهندگان سازمان ملل اشاره کرده و خاطرنشان کردند که ۸۰ میلیون نفر در سراسر دنیا به دلایل مختلفی از جمله جنگ، نقض جدی حقوق بشر و درگیری به کشورهای مختلف پناهنده شده و از وطن خود گریخته‌اند.
این نویسنده که خود ۴۱ سال دارد، این شرایط را در کودکی تجربه کرده و همراه با خانواده‌اش از ایران به آمریکا فرار کرده است.
از موضوعات بیان شده در بیانیه داوران این است که دینا نیری به خوبی توانسته شرایط پناهندگی خود را با پناهندگان این دوره پیوند دهد. قلم او زنده است و به خوبی توانسته احساسات انسان‌هایی را که به امید آزادی و صلح به کشوری دیگر کوچ می‌کنند را در ذهن خواننده به تصویر بکشد. پناهندگان در این کتاب افرادی امیدوارند که از تعقیب و آزار، جنگ داخلی و ناامنی خسته شده و به دنبال آرامش‌اند. آن‌ها به این کتاب لقب «درخواستی برای به رسمیت شناختن کرامت انسانی» داده‌اند.
او در این کتاب، وضعیت مهاجران در کشور مقصد را نیز با مهارت بالایی بیان کرده است. آن‌ها در این کشورها باید در مقابل اداره‌ها و جامعه بسیار محتاط باشند.
دینا در کتاب خود خاطرنشان کرد که مهاجران تا آخر عمر خود باید به جامعه کشور بیگانه خود را اثبات کنند. آن‌ها باید همواره سپاسگزار بوده و هویت خود را کنار بگذارند.
البته این نویسنده در سال ۲۰۱۷ مقاله‌ای هم برای روزنامه گاردین نوشت و پرسش زیر را مطرح کرد:
«آیا پناهندگان باید تا آخر عمر از کشوری که به آن‌ها پناه داده، سپاسگزار باشند؟»
از معیارهایی که برای انتخاب کتاب جایزه ده هزار یورویی خواهر و برادر شول آلمان در نظر گرفته می‌شود، وجود استقلال فکری، حمایت از آزادی فکری و شجاعت اخلاقی روشنفکرانه و ایجاد انگیزه برای آگاهی همراه با مسئولیت است.
تولد دینا نیری با انقلاب اسلامی ایران در سال ۱۳۵۷ همراه شد. او ۱۰ سال بعد، همراه با مادر و برادر خود به آمریکا مهاجرت کرد.
او طی تحصیل خود در دانشگاه پرینستون هاروارد، علاوه بر کتاب پناهنده ناسپاس، کتاب‌های «یک قاشق چایخوری سرزمین و دریا» و «سه نفر یک روستاست» را در سال‌های ۲۰۱۳ و ۲۰۱۷ نوشت.
این کتاب‌ها نیز شباهت‌های زیادی به زندگی شخصی دینا داشته و تاکنون به زبان‌های مختلفی ترجمه شده‌اند.
او هم‌اکنون ساکن پاریس است و در یکی از مصاحبه‌هایش به خبرنگاران گفته است: «وطن من همچون دخترم است. من میهن خود را در وجود دخترم می‌بینم. دیگر نیازی به جستجوی گذشته نمی‌بینم. در عوض در تلاشم که برای دخترم چیزهای تازه‌ای خلق کنم».
منبع: وینش
