همه‌ی ما ممکن است فکر کنیم که رژ لب از آن دسته اقلامیست که همزمان با بروز بحران اقتصادی فروش خود را از دست می‌دهد و اغلب مردم از خرید آن صرف نظر می‌کنند. اما جالب است بدانید تحقیقات نشان داده است که فروش رژ لب در بحران‌های اقتصادی بر خلاف باور عموم، افزایش پیدا می‌کند. در نظر داشته باشید که طبق یافته این تحقیقات، رد پای افزایش فروش رژ لب در واقع در تمام طول تاریخ خود را نشان داده است. به بیان دیگر، رد پای افزایش فروش رژ لب در زمان رکود بزرگ سال ۱۹۲۹، در دهه ۱۹۹۰، در زمان سقوط بازار مسکن که باعث رکود اقتصادی سال ۲۰۰۸ شد و حتی در زمان همه‌گیری کووید هم دیده شده است. بله درست است، برندهای رژ لب حتی در طول همه‌گیری کووید که مردم در آن دائما ماسک می‌زدند هم شاهد افزایش فروش محصولات خود بودند.
در حال حاضر، چندین مقاله خبری و مفسر تجاری از روندهای مشابهی در افزایش فروش رژ لب خبر می‌دهند. البته برخی از این نوشته‌ها و افراد حتی به افزایش کلی خرید در بخش زیبایی و مراقبت از خود در این رویدادها هم اشاره کرده‌اند. اما چه چیزی باعث می‌شود که مصرف‌کنندگان در اوج بحران به خرید چنین محصولاتی روی بیاورند؟
رکود اقتصادی و شاخص رژ لب
از نظر فنی، رکود اقتصادی در واقع زمانی رخ می‌دهد که تولید ناخالص داخلی واقعی یک اقتصاد به طور متوالی در سه فصل مالی کاهش پیدا کند. در نظر داشته باشید که شدت رکود هم با دنبال کردن فعالیت‌های اقتصادی یک کشور اندازه‌گیری می‌شود و به میزان کاهش تولید ناخالص داخلی واقعی و انتشار آن در بخش‌های مختلف اقتصاد بستگی دارد. البته باید اضافه کنیم که مدت زمان گستردگی رکود و کاهش میزان تولید ناخالص داخلی واقعی هم در این روند بی‌تاثیر نیست و در واقع دوره‌ای را نشان می‌دهد که اقتصاد در آن سطح دچار رکود می‌شود.
گفتنی است که تمام این ارزش‌‌ها تنها با در نظر گرفتن تولید ناخالص داخلی واقعی به دست نمی‌آیند و فروش عمده و جزئی، درآمد واقعی، اشتغال و تولید صنعتی هم در این فرآیند تاثیرات چشمگیری دارند. با این حال، «استی لادر»، رئیس بازنشسته شرکت The Estee Lauder Companies Inc در این بین به افزایش فروش رژ لب در طول رکود اقتصادی ناشی از حملات ۱۱ سپتامبر اشاره کرد. او همچنین دوباره در سال ۲۰۰۸ متوجه این روند صعودی شد و در نهایت همین باعث شد تا اصطلاح شاخص رژ لب را ابداع کند. این اصطلاح بعدها برای اولین بار در کتاب The Overspent American توسط «جولیت شور»، اقتصاددان و پروفسور جامعه‌شناس، تحت عنوان اثر رژ لب استفاده شد.
به خاطر داشته باشید که پیش از این هم گفتیم که خرید رژ لب توسط مصرف‌کنندگان، آن هم درست در بحبوحه رکود اقتصادی اصلا از لحاظ منطقی عاقلانه به نظر نمی‌رسد و به همین دلیل این نظریه ممکن است حتی از منظر اقتصاد هم به عنوان یک رفتار غیرمنطقی تلقی شود. اما آیا واقعا فکر می‌کنید که تمام مصرف‌کنندگان در طول این سال‌ها عقل خودشان را از دست داده‌اند و دیوانه شده‌اند، یا این پدیده باید یک توجیه منطقی داشته باشد؟
رکود اقتصادی چه ارتباطی با فروش رژ لب دارد؟
گفتنی است که دیدگاه افراد مختلف نسبت به مفهوم اثر رژ لب تا کنون بسیار ضد و نقیض بوده و تحقیقاتی که آن را مورد بررسی قرار داده‌اند هم بر اساس حجم نمونه، جغرافیا و انتخاب محصول در بخش مراقبت‌های زیبایی به نتایج متفاوتی رسیده‌اند.
یکی از مطالعات نسبتا محافظه‌کارانه و تا حدودی زن‌ستیز که توسط اساتید دانشگاه Texas Christian University انجام شد نشان می‌دهد که علت فروش رژ لب در رکود اقتصادی این است که زنان تمایل دارند در طول مصاحبه‌های شغلی یا جست‌وجوی همسران احتمال خود خوب به نظر برسند. مطالعه دیگری استدلال کرد که این پدیده در روانشناسی جفت‌گیری زنان ریشه دارد. به همین ترتیب، زنان برای فرار از سختی‌ها و مشکلات ناشی از رکود اقتصادی خودشان را با چنین چیزهایی آرام کنند. با این حال، در نظر داشته باشید که تمام اینها دیدگاه‌های جامعه‌شناختی و روانشناختی مربوط به یک شرایط خاص هستند و از کشوری به کشور دیگر متفاوت هستند.
اما بیایید منطقی باشیم. رژ لب محصول معجزه‌آسایی است که فقط با یک حرکت چهره شما را کاملا متحول می‌کند. اگر سایر محصولات آرایشی را در نظر بگیرید، متوجه می‌شوید که رژ لب بر خلاف آنها به زمان و تلاش زیادی نیاز ندارد. البته اینکه آیا این کالا بخشی از روال روزمره افراد به شمار می‌رود یا اینکه آیا مصرف‌کنندگان آن را جایگزین کالاهای گران‌قیمت کرده‌اند، هنوز برای بسیاری از محققان یک سوال چالش‌برانگیز است.
با این حال، اقتصاددانان برای پاسخ به این سوال کالاها را در دو عنوان جایگزین یا مکمل دسته‌بندی می‌کنند. به بیان دیگر، هنگامی که قیمت یک کالا افزایش می‌یابد از کالاهای جایگزین استفاده می‌شود و کالاهای مکمل هم با هدف برآورده کردن نیازهای مصرف‌کننده تولید می‌شوند. بر همین اساس، رژ لب نه تنها یکی از اقلام خود مراقبتی به شمار می‌آید، بلکه می‌تواند با چیزهایی مانند ماشین، سفر یا حتی مبلمان هم جایگزین شود. علت این مسئله هم این است که مردم در زمان رکود اقتصادی توانایی پرداخت هزینه برای چنین چیزهایی را ندارند. اما رژ لب قرار نیست چیزی از آنها کم کند. جالب است بدانید که با این حال، اثر رژ لب این روزها به تمام محصولات مراقبت شخصی گسترش پیدا کرده است و مردم اقلامی مانند بالم لب، عطر و ناخن مصنوعی را جزئی از روزمره خود می‌دانند.
تاثیرات اقتصادی اثر رژ لب
همانطور که گفتیم، اثر رژ لب با گذشت زمان حالا به سایر محصولات آرایشی و بهداشتی هم نفوذ کرده و بیشتر آنها را در بر می‌گیرد. با این حال، فروش این محصولات در نهایت نمی‌تواند به عنوان یک شاخص قابل اعتماد مورد استفاده قرار بگیرد. علت این مسئله هم این است که برخی از تحقیقات به این نتیجه رسیده‌اند که مصرف‌کنندگان در صورت بروز چنین وقایعی ممکن است هر چیزی که برایشان لذت‌بخش باشد را ترجیح دهند و به همین دلیل هم رژ لب تنها ملاکی نیست که باید مورد بررسی قرار بگیرد.
نتیجه‌گیری
در نهایت، اثر رژ لب مفهومی است که تا کنون توسط روانشناسان، جامعهشناسان و اقتصاددانان مورد بررسی قرار گرفته است. با این حال، علیرغم اینکه این محصول ممکن است با سایر کالاهای لوکس جایگزین شود، اما محبوبیت آن کاملا موقت است و احتمالا در آینده با چیزهای دیگر جایگزین خواهد شد.
روز جهانی رژلب؛ از ممنوعیت در انگلستان تا تبدیل شدن به نماد آزادی فمنیست‌ها
- عضویت در کانال تلگرام رسانه هدهد کانادا
- اخبار روز کانادا و اخبار مهاجرت کانادا را در رسانه هدهد دنبال کنید
- هم اکنون شما هم عضو هفته نامه رسانه هدهد کانادا شوی
منبع: scienceabc
