سال کبیسه، مفهومی جذاب در دنیای تقویم‌نگاری و ریاضیات است و سوالی که شاید برای بسیاری از افراد پیش بیاید این است که چرا و چگونه این مفهوم به وجود آمد؟ در این مقاله، نگاهی به اعداد، تاریخچه و اتفاقات پشت این پدیده که هر چهار سال یک روز را به ماه فوریه اضافه می‌کند، خواهیم انداخت.
سال کبیسه به روایت اعداد
ریاضیات به گونه‌ای غیرمعمول هنگام ورود به عرصه روزها و دقیقه‌ها گیج‌کننده می‌شود. به گفته آزمایشگاه رانش جت در موسسه فناوری کالیفرنیا، چیزی که باید بدانید این است که سال کبیسه تا حد زیادی برای هماهنگ نگه داشتن ماه‌ها با رویدادهای سالانه از جمله اعتدالین بهار و پاییز و انقلابین زمستان و تابستان به وجود آمده است.
این مفهوم، برای مقابله با این واقعیت است که زمان گردش زمین به دور خورشید، دقیقاً ۳۶۵ روز نیست بلکه ناسا می‌گوید که این سفر حدود ۶ ساعت بیشتر از آن زمان می‌برد.
با این حال، برخلاف آنچه برخی ممکن است باور کنند، هر چهار سال یک بار سال کبیسه اتفاق نمی‌افتد. به گفته موزه ملی هوا و فضا، در صورت در نظر گرفتن سال کبیسه در هر چهار سال یکبار، عمر تقویم به تدریج بیش از ۴۴ دقیقه طولانی‌تر می‌شود.
در تقویمی که در حال برنامه ریزی است، مقرر شده است که سال‌های قابل تقسیم بر ۱۰۰ از قانون روز کبیسه چهار ساله پیروی نکنند، مگر اینکه بر ۴۰۰ نیز قابل تقسیم باشند. ۵۰۰ سال گذشته، در سال‌های ۱۷۰۰، ۱۸۰۰ و ۱۹۰۰ روز کبیسه وجود نداشت، اما سال ۲۰۰۰ یک روز کبیسه داشت. در ۵۰۰ سال آینده، اگر این فرآیند رعایت شود، در سال‌های ۲۱۰۰، ۲۲۰۰، ۲۳۰۰ و ۲۵۰۰ روز کبیسه وجود نخواهد داشت.
سال‌های کبیسه بعدی ۲۰۲۸، ۲۰۳۲ و ۲۰۳۶ هستند.
بدون وجود سال کبیسه، چه اتفاقی می‌افتد؟
در صورت وجود نداشتن سال کبیسه، از نظر زمان وقوع رویدادهای مهم، همچون زمانی که کشاورزان کاشت را شروع می‌کنند و هماهنگی فصول با خورشید و ماه، اشکالاتی به وجود می‌آید.
«یونس خان»، مربی فیزیک در دانشگاه آلاباما در بیرمنگام می‌گوید: «بدون وجود سال‌های کبیسه، پس از چند صد سال، در نوامبر تابستان را خواهیم داشت. کریسمس در تابستان اتفاق خواهد افتاد. برفی نخواهد آمد و هیچ احساسی از کریسمس وجود نخواهد داشت.»
چه کسانی مفهوم سال کبیسه را ایجاد کردند؟
تمدن‌های باستانی از کیهان برای برنامه‌ریزی زندگی خود استفاده می‌کردند و تقویم‌هایی وجود دارد که قدمت آنها به عصر برنز باز می‌گردد. آنها بر اساس وجوه ماه یا خورشید برنامه‌ریزی می‌شدند و از هر دو برای ایجاد این تقویم‌ها استفاده می‌کردند.
سپس به امپراتوری روم و ژولیوس سزار می‌رسیم. تقویم‌های آن دوران بر اساس تغییرات فصلی عمده در محل زندگی آنها ایجاد می‌شد. آنها با اضافه کردن ماه‌ها با خطاهای محاسباتی مقابله می‌کردند. او همچنین اقدام به ایجاد مجموعه وسیعی از تقویم‌ها می‌کرد که در سراسر امپراتوری وسیع روم در زمان‌های مختلف شروع می‌شد.
او تقویم جولیانی خود را در سال ۴۶ قبل از میلاد معرفی کرد. این تقویم کاملاً خورشیدی بود و یک سال را ۳۶۵.۲۵ روز محاسبه می‌کرد، بنابراین هر چهار سال یک بار یک روز به آن اضافه می‌شد. پیش از آن، رومیان یک سال را برای مدتی ۳۵۵ روز حساب می‌کردند.
اما با این حال، در دوران ژولیوس، تغییرات تدریجی به وجود آمد. در آن دوران، سال‌های کبیسه خیلی زیادی وجود داشت! و باید بدانیم که در واقع سال شمسی دقیقاً ۳۶۵.۲۵ روز نیست بلکه ۳۶۵.۲۴۲ روز است!
«توماس پالایما»، استاد دوران کلاسیک در دانشگاه تگزاس در آستین، گفت که اضافه کردن دوره‌های زمانی به یک سال برای انعکاس تغییرات در چرخه‌های ماه و خورشید توسط قدیمی‌ترها انجام می‌شد. او گفت که تقویم آتنی در قرون چهارم، پنجم و ششم دارای ۱۲ ماه قمری بود. اما این چرخه برای مناسک مذهبی فصلی کارساز نبود. این خطای محاسباتی منجر به تداخل و ایجاد یک ماه اضافی به صورت دوره‌ای برای همسویی مجدد با چرخه‌های قمری و خورشیدی شد.
به گفته ناسا، تقویم جولیان ۰.۰۰۷۸ روز (۱۱ دقیقه و ۱۴ ثانیه) طولانی‌تر از سال گرمسیری بود، بنابراین اشتباهات در زمان سنجی همچنان به تدریج اتفاق می‌افتاد.
تقویم جولیان مدلی بود که جهان غرب برای صدها سال از آن استفاده می‌کرد. اما در دوران پاپ گریگوری سیزدهم، این تقویم‌ها بیشتر کالیبره شد. تقویم میلادی او در اواخر قرن شانزدهم ایجاد شد و امروزه نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد و واضح است که این تقویم نیز کامل نیست و نیازی به سال کبیسه ندارد. اما این تقویم یک پیشرفت بزرگ بود و خطاهای محاسباتی را به چند ثانیه کاهش داد.
چرا او وارد عمل شد؟ دلیلش عید پاک بود. به مرور زمان عید پاک در اواخر سال فرا می‌رسید و او نگران بود که رویدادهای مربوط به عید پاک مانند عید پنطیکاست ممکن است مصادف با جشنواره‌های بت پرستی شود و پاپ می‌خواست که عید پاک در بهار باقی بماند.
او برخی از روزهای اضافی که در تقویم جولیان بود را حذف کرد و قوانین روز کبیسه را تغییر داد. این پاپ گریگوری و مشاورانش بودند که تعیین کردند که چه زمانی باید یا نباید یک سال کبیسه وجود داشته باشد.
نوزادان متولد سال کبیسه
متولد شدن در یک سال کبیسه موضوعی جالب است، اما از منظر کاغذبازی می‌تواند به نوعی دردسرساز باشد. برخی از دولت‌ها که تاکید به پر کردن فرم‌ها و ذکر تاریخ تولد داشتند، در این زمینه وارد عمل شدند و اعلام کردند که برای مواردی مانند گواهینامه رانندگی از تاریخ ۲۸ فوریه یا ۱ مارس استفاده می‌کنند.
فناوری، ثبت روز ۲۹ فوریه را برای نوزادان متولد سال کبیسه بسیار آسان‌تر کرده است، اگرچه ممکن است اشکالاتی در سیستم‌های بهداشتی، بیمه‌نامه‌ها و سایر کسب‌وکارها و سازمان‌هایی که این تاریخ را به رسمیت نمی‌شناسند، وجود داشته باشد.
در بین جمعیت هشت میلیارد نفری کره زمین، حدود پنج میلیون نفر متولد سال کبیسه هستند. متولدین این سال‌ها نیز معمولا تولد خود را در روز ۲۸ فوریه یا ۱ مارس جشن می‌گیرند.
آغاز سال اژدها و رسم و رسوم آن
- عضویت در کانال تلگرام رسانه هدهد کانادا
- اخبار روز کانادا و اخبار مهاجرت کانادا را در رسانه هدهد دنبال کنید
- هم اکنون شما هم عضو هفته نامه رسانه هدهد کانادا شوید
منبع: سی‌تی‌وی
