مدرک غیر قابل انکاری که در رسانههای اجتماعی و جاهای دیگر دست به دست میچرخد. نشان میدهد که شرکت فایزر آگاه بوده است که عوارض جانبی واکسن کووید۱۹ خود بیشتر از آنچه که قبلاً مطرح شده میباشد. این ادعایی است که برخی کارشناسان میگویند نیاز به نگاه دقیقتری دارد.
گزارش ۳۸ صفحهای مربوط به دادههای پسا-بازاریابی یک ساله اخیر فایزر که توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده به عنوان بخشی از حکم اخیر دادگاه ایالات متحده منتشر شده است. شامل پیوستی است که صدها مورد از عوارض جانبی گزارش شده از این واکسن کووید۱۹ را فهرست میکند. و همه آنها تحت عنوان «موارد مهم و خاص» تعریف میشوند.
ممکن است که این دادهها در حال تفسیر شدن باشند یا بتوان آنها را به نحوی تفسیر کرد. اما با توجه به میزان دادههای واقعی که از آن زمان جمعآوریشده است. این همان نکتهای است که برخی از کارشناسان آن را بهعنوان اشکال موجود در این سند شناسایی میکنند.
کارشناسان میگویند که هر عارضه نامطلوبی که در گزارش ذکر شده است را نمیتوان به واکسن مربوط کرد، با این حال خیلی از موارد با عوارض جانبی شناخته شده واکسن مطابقت دارند.
سایت CTVNews.ca در خصوص این گزارش منتشر شده با دو متخصص بیماریهای عفونی صحبت کرده تا بهتر متوجه شود که این دادهها دقیقا چه مواردی را بازگو میکنند و چه مواردی را مطرح نمیکنند.
عوارض جانبی
این سند مجموعهای از گزارشهای مربوط به عوارض جانبی واکسن، از زمان دریافت مجوز اولیه در دسامبر ۲۰۲۰ تا فوریه ۲۰۲۱ بوده و براساس گزارشات ایالات متحده و سایر کشورها میباشد. در مجموع ۴۲.۰۸۶ مورد در آن ذکر شده است.
عوارض جانبی واکسن را اینطور تعریف میکنند: «هرگونه رخداد ناخوشایند پزشکی که به دنبال ایمنسازی ایجاد شود». برای مثال میتوان به رخدادهایی همچون علائم نامطلوب یا ناخواسته مانند برونریزی دانههای پوستی، دستیابی به یک یافته غیرعادی آزمایشگاهی و بروزعلائم بیماری یا خود بیماری اشاره کرد.
دکتر دیل کالینا، پزشک بیماریهای عفونی در بیمارستان جوزف برانتِ واقع در برلینگتون، روز سهشنبه در مصاحبه صورت گرفته در پلتفرم زوم به CTVNews.ca گفته است که شرکت فایزر موظف است که هر گونه عوارض جانبی ایجاد شده را گزارش کند.
با این حال، اینکه فردی یک عارضه نامطلوب را گزارش کند، صرفا به این معنی نیست که واکسن مورد نظر آن را ایجاد کرده است.
همانطور که در این سند نیز به آن پرداخته شده، گزارشهای عوارض جانبی مطرح شده لزوماً به این معنی نیست که آنها توسط داروی مورد نظر ایجاد شدهاند. بلکه میتوانند به دلیل یک بیماری زمینهای یا عوامل دیگر نیز بروز پیدا کرده باشند.
کالینا میگوید که در طول آزمایشات بالینی واکسن فایزر بر روی افراد بین ۵ تا ۱۱ سال، یکی از شرکت کنندگان یک سکه را بلعیده است. و آن مورد نیز به عنوان یک عارضه جانبی گزارش شده است.
او میگوید:
«و من فکر میکنم که همه ما اتفاق نظر داریم که بلعیدن یک سکه به واکسن مربوط نمیشود.»
«البته، این موضوع این واقعیت را برجسته میکند که تمام وقایع اتفاق افتاده در طول آزمایشات باید گزارش شود. و این فرآیند دقیقا همان چیزی است که باید اتفاق بیافتد، اما باید توجه داشت که اینها جزئیات همان دادههایی است که ما دریافت میکنیم.»
در طول آزمایشهای بالینی مربوط به واکسن مدرنا، گزارش شده که یک شرکتکننده ۷۲ ساله مبتلا به آریتمی که ۲۸ روز پس از واکسیناسیون بر اثر اصابت صاعقه جان خود را از دست داده، یک عارضه جانبی شدید را تجربه کرده است.
دکتر مارتا فولفورد، دانشیار پزشکی در دانشگاه مکمستر، میگوید که مشخص نیست که آیا عوارض جانبی لیست شده در این فهرست مرتبط با واکسن بوده یا به طور تصادفی ایجاد شده است.
او در مصاحبهای تلفنی در روز چهارشنبه به CTVNews.ca گفته است:
«هنگامی که این سند را مشاهده میکنم، احساس میکنم که محتوای آن برای من کمی غیر قابل تفسیر است.»
یکی از رخدادهای ذکر شده در لیست، عفونت ریوی هانتاویروس است که میتواند بر اثر تماس با ادرار، مدفوع یا بزاق جوندگان ایجاد شود.
«مشکل مربوط به در دسترس بودن محصول» نیز یکی دیگر از عوارض نامطلوب نوشته شده در لیست است.»
فولفورد میگوید: «به هیچ وجه ممکن نیست که برخی از این موارد، به واسطه دریافت واکسن اتفاق افتاده باشد.»
فولفورد تشریح میکند که به طور کلی گزارشات مربوط به عوارض جانبی، به درستی و به حد کافی گزارش داده نمیشود. یادداشتهای مکتوب شده در سند منتشر شده از فایزر نیز به همین موضوع اشاره دارد.
اما او میگوید که مشخص نیست که چند مورد از عوارض جانبی گزارش شده واقعی باشند. و یا اینکه ممکن است نرخ وقوع این عوارض، نسبت به آنچه که به طور تصادفی در جمعیت عمومی مشاهده میشود، بالاتر باشد.
فولفورد میگوید:
«کلید حل این معما این است که ببینیم آیا بین موارد مطرح شده و افرادی که اتفاقی را گزارش میکنند پیوندی وجود دارد یا خیر. بنابراین ما باید مشخص کنیم که نرخ گزارشهای کلی اعلام شده توسط جمعیتهای گوناگون در یک دوره زمانی عادی چقدر خواهد بود».
ویژگیهای مشترک
هم کالینا و هم فولفورد به عدم وجود ویژگیهای مشترک در سند مربوطه اشاره کردهاند. در مورد این سند نیز باید توجه کرد که چند نفر در آن مقطع زمانی این واکسن را دریافت کردهاند.
نزدیک به پایان فوریه سال ۲۰۲۱، ایالات متحده به طور متوسط روزانه ۱.۷ میلیون آمریکایی را با ۶۳ میلیون دوز واکسن مدرنا و فایزر واکسینه کرده است.
کالینا میگوید:
«با نگاهی به عوارض جانبی رایجتر در سند فایزر، که در دو درصد موارد یا کمی بیشتر دیده میشود، متوجه میشویم که همه آنها همچون درد بازو، خستگی خفیف و سردرد، مواردی هستند که به طور طبیعی پس از تزریق واکسن و زمانی که سیستم ایمنی بدن برانگیخته است، رخ میدهند.»
او ادامه میهد که حجم عظیمی از دادههایی که از آن زمان در سراسر جهان تولید شده، بر این موضوع تأکید میکند.
او اعلام میکند:
«به نظر کمی اشتباه است که بر روی این رخدادها برچسب عوارض جانبی بزنید، زیرا در واقع اینها دقیقاً همان مورادی مورد انتظاری هستند که به طور طبیعی رخ میدهند.»
کالینا میگوید که هرگونه تلاش فایزر برای سرپوش گذاشتن بر روی این موضوع در جهت پیشبرد «اهداف شوم» خواهد بود.
او توضیح میدهد:
«فایز یک شرکت داروسازی است، من این را میدانم که آنها اینجا هستند تا پول در بیاورن.د و هیچ شکی در آن نیست، اما واقعیت این است که محصول آنها واقعا کاربردی است و به درستی عمل میکند.»
فولفورد میگوید که خوش بینی اولیه در خصوص جلوگیری از انتقال بیماری کاهش یافته است، برای مثال مشاهده میکنیم که افراد واکسینه شده به نوع کرونا اُمیکرون آلوده شدهاند. اما ما قدرت واکسن در زمینه جلوگیری از ابتلا به بیماریهای جدیتر، بستری شدن در بیمارستان و پیشگیری از مرگ را انکار نمیکنیم.
او ادامه میدهد:
«فکر میکنم که بیشتر ما، از جمله خود من، به شدت احساس میکنیم که برای افراد آسیبپذیری که در معرض خطر ابتلا به کووید هستند. واکسنها همچون نقطه عطفی هستند و شرایطی که با آن دست و پنجه نرم میکردیم را تغییر دادهاند.»
در خصوص افراد واکسینه شده، ما شاهد تفاوتهای زیادی در نرخ پذیرش و بستری در بیمارستانها و آمار مرگ و میر شدید بر اثر این بیماری بودهایم. و در آن تردیدی نیست. بدیهی است که بسته به خطرات اولیهای که فرد دریافت کننده واکسن را تهدید میکند. بحثهای موجود در پیرامون خطرات و فواید آنها میتواند دچار تغییرات بسیاری شود و نمیتوان به آنها پاسخی مطلق داد.
در حال حاضر ما از چه مواردی آگاه هستیم؟
آژانس بهداشت عمومی کانادا میگوید که تا تاریخ ۲۵ فوریه ۲۰۲۲، در مجموع ۴۰.۰۱۱ مورد عوارض جانبیِ ایجاد شده به دنبال ایمن سازی گزارش شده است. که با توجه به حدود ۸۰.۸ میلیون دوز تجویز شده، نرخ آنها ۰.۰۵ درصد خواهد بود. اکثر این عوارض جانبی در گروه موارد غیرجدی طبقهبندی میشوند.
در زمان تهیه این گزارشِ مربوط به واکسن فایزر، بسیاری از کسانی که درنوبتهای اولیه واکسن را دریافت کردند، عموماً مسنتر بوده و به طور بالقوه در برابر عفونت کووید۱۹ آسیبپذیر بودهاند.
از آن زمان به بعد، واکسنها برای گروههای سنی مختلف و جوانتر نیز تجویز شده است. و شواهد بیشتری برای حمایت از برخی عوارض جانبی به دست آمده است.
همانطور که فولفورد میگوید، موردی که باید در خصوص هر دارو یا واکسنی کنترل شود این است که آیا سیگنالهای خاصی را با نرخی بالاتری از آنچه که معمولاً رخ میدهد، ایجاد میکنند یا خیر.
این مورد در خصوص لختههای خونی ایجاد شده در پی دریافت واکسن آسترازنکا ثابت شده است.
فولفورد میگوید که این لختههای خونی میتوانند بر اثر نشستن بیش از حد طولانی به خاطر مسافرت و یا روشهای خاص مربوط به کنترل بارداری ظاهر شوند. درست است که تعداد موارد اندک است، اما با این وجود ایجاد آنها پس از دریافت واکسن آسترازنکا، باعث میشود که این رخداد را به عنوان یک عارضه جانبی در نظر بگیریم.
وضعیت مشابهی نیز به ترتیب در میوکاردیت و پریکاردیت، بخش ملتهب عضله قلب و یا پوشش اطراف آن رخ داده است.
با اینکه نرخ آن بسیار پایین است، اما افراد پس از دریافت واکسن mRNA کووید۱۹ موارد مشابهی در خصوص لخته شدن را گزارش کردهاند. و نرخ آن در میان مردان جوان و نوجوان و کسانی که دوز دوم را دریافت کردهاند بیشتر است. احتمالاً لختههای مربوط به گزارشات واکسن مدرنا نیز از آنجا نشات میگیرد که این واکسن به عنوان دوز بوستر واکسن آسترازنکا مورد استفاده قرار گرفته شده است.
گزارش سازمان بهداشت عمومی انتاریو در زمینه عوارض جانبی نشان میدهد که نرخ لختههای ایجاد شده در میوکاردیت و پریکاردیت در مردان ۱۷-۱۲ و ۲۴-۱۸ ساله، پس از دریافت دوز دوم به ترتیب ۱۵۷.۹ و ۱۹۹.۴ در هر میلیون دوز بوده که تقریباً ۲ تا ۱۳ برابر بیشتر از سایر گروههای سنی است.
یکی از مطالعات اخیر نشان میدهد که با توجه به خطرات بالای تهدید کننده میوکاردیت و پریکاردیت و همچنین بسته به وضعیت سلامتی و سابقه ابتلای پسران نوجوان به کووید۱۹، به استراتژیهای فردی برای واکسیناسیون پسران نوجوان نیاز خواهیم داشت.
کمیته ملیِ مشورتی در خصوص واکسیناسیون، در تاریخ دسامبر ۲۰۲۱ توصیه کرده است که برای افراد ۱۲ تا ۲۹ ساله استفاده از واکسنِ کووید۱۹ فایزر نسبت به مدرنا بهتر است.
همچنین برخی از مطالعات به اثرات بالقوه واکسن کووید۱۹ بر چرخه قاعدگی زنان پرداخته است.
در نهایت، فولفورد میگوید که گفتگو در خصوص خطرات و مزایای تزریق واکسن، بسته به فرد متفاوت خواهد بود.
فولفورد تشریح میکند:
«این به آن معنا نیست که ما مردم را به واکسن زدن یا نزدن تشویق نمیکنیم. بلکه صرفاً اذعان به این واقعیت است که بله، ما در برخی افراد عوارض جانبی را مشاهده کردهایم. این عوارض جانبی وجود دارند اما به صورت صفر و صد محاسبه نمیشوند. اما متاسفانه ما به نوعی همین رویکرد را پیش گرفتهایم و میگوییم یا همه چیز یا هیچ چیز!»
«ممکن است که شخصی موافق دریافت واکسن باشد. با این حال متوجه شود که در این گروه سنی مواجهه با عوارض جانبی مطرح شده محتمل است. در این صورت است که فرد سعی میکند به خطرات و مزایای آن فکر کند.»
- عضویت در کانال تلگرام رسانه هدهد کانادا
- اخبار روز کانادا و اخبار مهاجرت کانادا را در رسانه هدهد دنبال کنید
- هم اکنون شما هم عضو هفته نامه رسانه هدهد کانادا شوید
منبع: سیتیوی