سال ۹۰ «اختلاس ۳ هزار میلیاردی» بزرگ‌ترین رقم تخلفی بود که مردم تا آن زمان شنیده بودند. یکی از متهمان اصلی این پرونده محمودرضا خاوری مدیرعامل پیشین بانک ملی ایران بود که به‌طور غیابی در دادگاه‌های رسمی و طی جلسات متعدد محاکمه و به اتهام اخلال در نظام اقتصادی به ۲۰ سال حبس، ۱۰ سال حبس بابت دریافت رشوه، پرداخت مبلغ معادل رشوه‌ی دریافتی و انفصال دائم از خدمت دولتی محکوم شد.
محمودرضا خاوری که بود و چه شد؟
محمودرضا خاوری متولد ۵ خرداد ۱۳۳۱ در خرم‌آباد و دانش‌آموخته‌ی مقطع کارشناسی رشته حقوق از دانشگاه تهران و مقطع کارشناسی ارشد حقوق از دانشگاه شهید بهشتی است.
خاوری در سال ۱۳۵۶ فعالیت بانکی خود را با عنوان کارشناس قضایی در بانک صنعت و معدن آغاز کرد و از سال ۱۳۶۱ تا ۱۳۶۴ بعنوان رئیس اداره دعاوی بانک صنعت و معدن فعالیت داشت.
او در دوره ریاست جمهوری اکبر هاشمی رفسنجانی به عضویت هیئت مدیره بانک سپه درآمد. خاوری در دوره ریاست جمهوری سید محمد خاتمی، ابتدا قائم مقام مدیر عامل بانک سپه و سپس رئیس هیئت مدیره و مدیر عامل بانک سپه شد.
اوج فعالیت محمودرضا خاوری در دوران ریاست جمهوری محمود احمدی نژاد بود و در سال ۱۳۸۸ وی به سمت ریاست بانک ملی ایران رسید.
شمس الدین حسینی، وزیر اقتصاد وقت در مراسم معارفه خاوری، وی را فردی عالِم، با تجربه، باتقوا و کارشناس خواند که درنهایت دقت و وسواس برای این سمت انتخاب شده است.
جعل عنوان خاوری
شاید بتوان گفت یکی از اولین موارد تقلب در کارهای محمودرضا خاوری جعل عنوان بود چراکه او علی رغم اینکه دارای مدرک دکترای تخصصی نبود در زمان ریاستش بر بانک ملی ایران در مکاتبات رسمی از عنوان «دکتر خاوری» استفاده و با همین عنوان در دانشکده حسابداری شرکت نفت، دانشکده امور اقتصادی و دارایی، مؤسسه عالی بانکداری ایران، دانشگاه آزاد اسلامی و دانشگاه شهید بهشتی تدریس می‌کرد.
خانواده و زندگی شخصی خاوری
محمودرضا خاوری سه فرزند به نامهای خشایار، پرندیس و اردوان دارد.
خشایار (خش) خاوری دانش آموخته مقاطع تحصیلی کارشناسی و کارشناسی‌ارشد دانشگاه تورنتو اکنون وارد بخش املاک و مستغلات کانادا شده و کسب و کار پررونقی دارد. از دیگر فعالیتهای تجاری خش می‌توان به بنگاه هتلداری خش شامل سه رستوران لوکس، یک شرکت پذیرایی، دو پروژه جدید در خط لوله و یک شرکت مدیریت خدمات اشاره کرد. رستوران‌های «کاوا»، «چابرول» و «اطلس» که مورد اقبال کانادایی‌ها نیز هستند از جمله فعالیتهای خش خاوری در کانادا هستند.
اردوان خاوری برخلاف برادرش خشایار، به‌جای کانادا بیشتر در دبی مشغول به فعالیت بوده است. اردوان که مجله «تایکون» از او بعنوان یک تاجر الهام‌بخش قدردانی کرده بود فعالیتهای تجاری خود را در سال ۲۰۰۵ با تاسیس یک آژانس هواپیمایی آغاز کرد. اردی خاوری در سال۲۰۰۷، یک شرکت تجاری در زمینه دادوستد مصالح ساختمانی و سال۲۰۱۱، شرکتی برای ساخت‌وساز منازل لاکچری به راه انداخت. اما این آخر کارهای او نبود بلکه حدود سه سال بعد مانند برادرش وارد حوزه رستوران‌داری شد و یک رستوران بزرگ در ایالت یورکویل آمریکا تاسیس کرد و در سال‌های بعد نیز به توسعه فعالیتهای اقتصادی‌اش در ایالات متحده ادامه داد.
پرندیس خاوری، بعنوان تنها دختر محمودرضا خاوری برخلاف برادرهایش اهل علم‌آموزی بوده و بر همین اساس پدر برای اینکه دخترش چیزی از برادرها کم نداشته باشد خانه خودش در تورنتو را بنام دخترش کرده است.
مشارکت نامبارک خانواده خاوری در کانادا
محمودرضا خاوری در زمان اقامت در ایران و اختلاس در بانک ملی ایران، به تنهایی دست به اقدامات خلاف قانون خود زده بود اما در خارج از کشور از جمله کانادا گویا خانوادگی عمل می‌کند بطوریکه چند سال پیش نام او و فرزندانش در رابطه با یک پروژه مشترک ساخت‌وساز با یک تاجر ایرانی در کانادا بر سر زبان‌ها افتاد.
ماجرای شراکت نافرجام خانواده محمودرضا خاوری با سام میرزاهی، از سرمایه‌گذاران ایرانی – کانادایی، هرچند بازتاب چندانی در رسانه‌های داخلی ایران نداشت اما در کانادا غوغا کرد.
دو پسر محمودرضا خاوری، خشایار و اردوان، از ابتدای دهه سوم زندگی‌شان وارد کار مشترک با میرزاهی شدند. در آوریل سال۲۰۱۴، میرزاهی درباره مشکلات مالی اردوان (پسر محمود خاوری) در دوبی سخنانی را منتقل کرد. طبق اسناد دادگاه، میرزاهی در صورت پرداخت نکردن ۱۴میلیون دلار از فروش پروژه «هزلتون» با تهدید فیزیکی روبه‌رو خواهد بود. میرزاهی در آن زمان گفت هیچ پولی از پروژه‌ها تا اتمام کامل‌شان توزیع نشد. میرزاهی همان زمان گفت خاوری تهدیدش کرد اگر همکاری نکند، شهرتش را خراب می‌کند. خاوری یک ساعت برای تهیه صورت‌حساب به او فرصت داد و گفت در غیر این صورت، عواقب همکاری نکردن را بپذیرد. میرزاهی ادعا کرده از ترس تهدیدها، هفت میلیون دلار چک به خانواده خاوری داده است.
پرونده اختلاس ۳ هزار میلیارد تومانی
در شهریور سال ۱۳۹۰، مقامات ایران از کشف اختلاسی سه هزار میلیارد تومانی در بانک‌های ایران خبر دادند.
محمودرضا خاوری متهم اصلی این پرونده طی نامه استعفای خود گفته بود که بدلیل سواستفاده «گروه آریا»، متعلق به مه‌آفرید خسروی از بانک ملی ایران که منجر به خشم افکار عمومی شده است، ضمن عذرخواهی از مردم و رهبر ایران از مقام خود کناره گیری می‌کند. اما چندی بعد او به نام شرکت در سمیناری در انگلستان از ایران راهی بریتانیا و سپس کانادا شد.
جلسه رسیدگی به پرونده محمودرضا خاوری در رابطه با این اتهامات در تاریخ ۳۰ آبان، بدون حضور متهم یا وکیل وی در شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب و به ریاست قاضی صلواتی برگزار شد.
محمودرضا خاوری، مدیرعامل مستعفی بانک ملی ایران و متهم پرونده اختلاس ۳ هزار میلیارد تومانی، به سی سال حبس، پرداخت سه میلیون دلار جریمه نقدی و بازگرداندن اموال محکوم شد.
غلامحسین اسماعیلی، رئیس دادگستری استان تهران پیش از انتشار این خبر اعلام کرده بود که دادسرا با فروش اموال وی، بخشی از حکم علیه مدیرعامل پیشین بانک ملی ایران را اجرایی خواهد کرد.
جلسه رسیدگی به پرونده محمودرضا خاوری در تاریخ ۳۰ آبان بدون حضور متهم یا وکیل وی در شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب و به ریاست قاضی صلواتی برگزار شد.
در آئین دادرسی ایران، مهلت «واخواهی» برای متهمان داخل کشور ۲۰ روز و برای متهمان خارج از کشور ۲ ماه پیش بینی شده است.
اعتراض ایرانیان مقیم کانادا به حضور محمودرضا خاوری
خبر فرار محمودرضا خاوری به کانادا در مهر ۹۰ نه تنها در رسانه‌های داخلی که رسانه‌های آمریکایی و کانادایی بازتاب گسترده‌ای داشت. پیرو این خبر جامعه ایرانیان مقیم کانادا در نامهای به رؤسای کشور از حضور خاوری در این کشور شکایت کردند.
بر اساس اطلاعات دفتر ثبت اسنادی در کانادا، خاوری در سال ۸۶ (چهار سال پیش از فرارش از ایران) خانه‌ای را به قیمت سه میلیارد تومان خریداری کرده بود. قیمت دلار آن روزها هزار تومان بود و این روزها چهار هزار تومان. یادمان نرود که در سیزدهمین جلسه محاکمه متهمان پرونده فساد سه هزار میلیاردتومانی، قاضی پرونده اعلام کرده بود که یکی از معاونان وقت وزارت اطلاعات در دولت احمدی‌نژاد از خروج محمودرضا خاوری مطلع بوده است.
تعقیب خاوری تا تورنتو
فرمانده نیروی انتظامی ایران در تاریخ ۴ آبان ۹۹ اعلام کرد که نیروهای انتظامی ایران دو بار تا محل سکونت خاوری رفته و حتی با پلیس آنجا موضوع را در میان گذاشته‌اند اما پلیس برای دستگیری وی همکاری نکرده است.
در مهر ۱۴۰۰ نیز مهر شیرزاد، رئیس پلیس بین‌الملل فراجا در مورد استرداد محمودرضا خاوری بعنوان یکی از اخلالگران کلان نظام اقتصادی کشور که به کانادا متواری شده گفت که استرداد متهمان وابسته به روابط دیپلماتیک و قضائی کشورهاست ولی خاوری به رغم صدور اعلان قرمز و دستگیری و برگزاری دادگاه حکم استرداد صادر نشده و همچنان پیگیری‌ها برای استرداد وی ادامه دارد.
خروج محمودرضا خاوری از کانادا؟
در سال ۹۲ شایعه‌ای مبنی بر خروج محمودرضا خاوری از کانادا و اسکان وی در امریکای جنوبی مطرح شد. در آن زمان مسعود رضوانی، رئیس پلیس بین‌الملل نیروی انتظامی گفت: به گفته پلیس کانادا، خاوری از کشور کانادا خارج شده و احتمالا به کشورهای آمریکای جنوبی و حوزه کارائیب فرار کرده است.
اما پس از مدتی با انتشار ویدئوهایی از خوشگذرانی‌های خاوری در کازینوهای کانادا مشخص شد که این خبر شایعه بوده است.
رضوانی با تأکید بر اینکه ما کماکان به دنبال دستگیری محمودرضا خاوری هستیم، افزود: آنچه مورد نظر ماست این مطلب است که تمام مجرمان فضای بین‌الملل را برای خود ناامن احساس کنند و در این فضا فعالیتهای مجرمانه خود را از سر نگیرند. وی ادامه داد: البته ممکن است خاوری با عناوین جعلی و با استفاده از چهره مبدل به کشورهای دیگر وارد شده باشد ولی تردد مجرمان در هر کشوری نشانه‌ای از ضعف پلیس آن کشور است. »
چرا کانادا محمودضا خاوری را تحویل ایران نمی‌دهد؟!
مجید کریمی، رئیس پلیس اینترپل فراجا در رابطه با علت اینکه چرا دولت کانادا محمودرضا خاوری را تحویل ایران نمی‌دهد با بیان اینکه متهم بودن خاوری برای دولت کانادا کاملاً مسجّل و دولت کانادا کاملاً در جریان است که این متهم مرتکب جرم کلاهبرداری شده است گفت: نکته قابل توجه این است که محمودرضا خاوری، پول بسیار زیادی را با خود به کانادا برده است و کانادا نمی‌تواند از این موضوع چشم‌پوشی کند و پول و این متهم را به ایران بازگرداند!
اگرچه تا زمان انتشار این گزارش کانادا موضعی رسمی در رابطه با محمودرضا خاوری نداشته است اما همواره کارشناسان مالی کانادا را در رابطه با امکان پول شویی و پناه دادن به اختلاسگران بین المللی متهم کرده اند.
چرا اینترپل محمودرضا خاوری را دستگیر نمی‌کند؟
- عضویت در کانال تلگرام رسانه هدهد کانادا
- اخبار روز کانادا و اخبار مهاجرت کانادا را در رسانه هدهد دنبال کنید
- هم اکنون شما هم عضو هفته نامه رسانه هدهد کانادا شوید
منابع: فارس‌نیوز، انصاف‌نیوز، پارسی‌یورونیوز، ایسنا، تابناک، فارارو
