شنیدن نام کتاب ملت عشق، رقص سماع و یا شهر قونیه، نام «مولانا» را در ذهن و قلب بسیاری از افراد علاقمند به شعر و عرفان تداعی می‌کند. زندگی و آثار این شخصیت بزرگ، منبع الهامی برای افراد سراسر جهان بوده و غنی‌ترین افکار فلسفی و ادبی را در خود جای داده است. «مولانا» به واسطه شعر و ادبیات، معانی عالمانه‌ای را به تصویر می‌کشد که در آن‌ها عشق، معنویت و تفکر فلسفی به یکدیگر تنیده شده و درهم آمیخته است. به واسطه تاریخ ٨ مهر و روز بزرگداشت مولانا، به دنیای شگفت انگیز و پر از رمز و راز این ادیب ایرانی نگاهی می‌اندازیم.
مختصری از شرح زندگی مولانا
«مولانا جلال‌الدین محمد بلخی»، معروف به مولوی، یکی از بزرگترین شخصیت‌های ادبی و فرهنگی جهان اسلام و دنیای ادب فارسی به حساب می‌آید. او در سال ١٢٠٧ میلادی در بلخ، که امروزه در کشور افغانستان واقع شده است، به دنیا آمد. مولانا در خانواده‌ای معروف و تحصیل‌کرده رشد کرده و به واسطه شهرت پدرش، از جوانی به تعلیمات علوم دینی و ادبی پرداخت و خیلی زود مدارج عالی را در حوزه تحصیل طی کرد.
سرتاسر زندگی مولانا پر از تحولات درونی و بیرونی و تجربیات عمیق بود. او پس از ترک وطن خود به دلیل شرایط سیاسی و اجتماعی، به سفری طولانی به سمت دمشق و عراق و روم رفت و در نهایت در شهر قونیه در ترکیه ساکن شد. در این شهر، او با «شمس تبریزی»، آشنا شد و عمیقا تحت تأثیر این عارف بزرگ، روحانیت و آگاهی درونی وی قرار گرفت. در طی فراز و نشیب‌های زندگی، مولانا در نهایت به سرودن شعر روی آورد و شعرهایش بیشتر به عشق الهی و تماشای جمال آن اختصاص دارد.
آثار مولانا به ویژه «مثنوی معنوی» یا «دیوان شمس» که شاهکاری منحصر به فرد در دنیای ادب فارسی به شمار می‌رود، حاوی اشعار غنی و پیام‌های معنوی است. به همین دلیل به این کتاب لقب «قرآن فارسی» داده شده است. مولانا از طریق شعر، توانست به مریدانش کمک کند تا به طرز عمیق‌تری به معنویت و ذات انسانی خود نگاه کنند. آموزه‌های مولانا نه تنها برای مردم ایران، بلکه برای تمامی انسان‌های آزاد از هر فرهنگ و ملتی، پیام‌هایی از عشق، معنویت و حکمت را به همراه دارد.
مرید و مراد مولانا، شمس تبریزی
تاثیرگذارترین فرد در طول زندگی مولانا، شمس‌الدین محمد تبریزی (شمس تبریزی) بود که منجر به تبلور شخصیت و تغییر روحیات درونی وی شد. این ارتباط به عنوان مهمترین رویداد زندگی مولانا و تأثیرگذارترین عامل در تحولات زندگی او شناخته می‌شود. «شمس»، عارفی بود که در سال‌های جوانی مولانا به قونیه آمد. او به واسطه شخصیت متفاوت و چالش‌هایی که برای مولانا ایجاد کرد، توانست این شاعر نامدار را به خود جذب کند و به این ترتیب مولانا به تجربیات عمیق‌تر و معنوی‌تری از عشق و عرفان دست پیدا کرد.
این دو عارف کنار یکدیگر رشد کردند و ارتباط آن‌ها به گونه‌ای بود که مولانا شمس را به عنوان مرشد و راهنمای خود به همگان معرفی می‌کرد. این ارتباط عمیق و خلوصی که در این رابطه نهفته بود، او را به نوشتن شعرهایی بی‌نظیر و متاثر از عشق الهی و عرفانی واداشت و در نهایت او توانست مثنوی معنوی، اثر بزرگ و معروف خود را به تحریر در بیاورد. در نهایت، این دو عارف، هر یک با شیوه‌های خود، به معنویت عمیق و تأمل در جمال و ذات الهی پرداختند و هر یک راه خود را جداگانه ادامه دادند.
سماع مولانا، عبادتی بی‌انتها
رقص سماع نوعی رقص عرفانی و معنوی است که در آن فرد سماع‌گر یا سماع‌زن با لباسی سفید و متشکل از یک دامن بلند، به دور خود می‌چرخد. در سماع، یک دست به سمت آسمان بوده و انرژی را از کائنات دریافت می‌کند و دست دیگر به سمت زمین بوده و انرژی منفی را به زمین منتقل می‌کند. چرخش سماع از سمت چپ انجام شده و به هدف همراهی با کل جهان هستی و نظم موجود در کائنات صورت می‌گیرد. سماع در لغت به معنای شنیدن است اما در تصوف نیز به رهایی و از خویشتن جدا شدن اشاره دارد.
رقص سماع نمودی از جوشش عشق درونی مولاناست و در شعرهای مولوی، سماع به معنای گوش دادن به موسیقی یا آواز نیست، بلکه به معنای گوش دادن به نغمات عشق الهی و صدای روحانی درونی است. مولوی در شعرهای خود به ویژه در مثنوی معنوی، مفهوم سماع را به عنوان راهی برای تجربه عشق الهی و ارتباط با خدا تبیین می‌کند. وی اغلب به عباراتی همچون «گوش ده به سماع دل خود» اشاره می‌کند تا خواننده و عاشق را به تأمل و تجربه عمیق‌تر در معنویت دعوت کند.
آثار مولانا، اوج درخشش ادب فارسی
آثار این شاعر ارسی زبان به عنوان یکی از گنجینه‌های ارزشمند ادب فارسی شناخته می‌شوند. برخی از مهمترین آثار او عبارت است از:
مثنوی معنوی: این اثر بلند و حماسی، شاهکار ادب فارسی و اسلامی است و به عنوان دیوانه‌نامه عشق و عرفان شناخته می‌شود. در مثنوی، مولانا به مسائلی مانند عشق الهی، تعبد، راه‌های عبادت، مسیر رسیدن به خدا و حکمت ارتباط با خداوند پرداخته است.
دیوان شمس تبریزی: این دیوان شامل شعرهایی است که مولانا به شمس تبریزی، معشوق و مرشد خود، اختصاص داده است. این شعرها عبارات عمیقی از عشق و ارتباط معنوی بین مولانا و شمس تبریزی را به تصویر می‌کشد.
دیوان غزلیات: غزلیات مولانا حاوی شعرهای عاشقانه و معنوی است که عشق به خداوند و عشق انسان به انسان را مورد بحث قرار می‌دهند. این غزلیات نیز بسیار تأثیرگذار و معروف هستند.
فیه ما فیه: این کتاب مجموعه‌ای از گفتارها و سخنرانی‌های مولانا است که در واقع تعبیری از گفته‌ها و سخنان او است که به طور زنده و در محیط‌های مختلف و در پاسخ به سؤالات و نیازهای مریدان ارائه شده است.
آرامگاه ابدی مولانا
آرامگاه مولوی، در شهر قونیه در ترکیه واقع شده است. شهر قونیه به عنوان مکانی مقدس و آرامگاه دفن مولانا معروف می‌باشد. این آرامگاه به نام موزه مولوی نیز شناخته می‌شود و جایگاه مهمی در فرهنگ و تاریخ ترکیه و جهان اسلام دارد. آرامگاه مولانا مقصدی مذهبی و توریستی بوده و هر ساله میلیون‌ها گردشگر و زائر از سرتاسر جهان به این مکان می‌آیند؛ تا آرامش روحی یافته و در کنار این عارف بزرگ از سماع و موسیقی لذت ببرند. این آرامگاه شامل مقبره مولانا و مجموعه‌ای از اشیاء و آثار مرتبط با او است که تجربه زندگی و آثار ادبی و معنوی مولانا را به تصویر می‌کشد.
- عضویت در کانال تلگرام رسانه هدهد کانادا
- اخبار روز کانادا و اخبار مهاجرت کانادا را در رسانه هدهد دنبال کنید
- هم اکنون شما هم عضو هفته نامه رسانه هدهد کانادا شوید
