کلاهک‌های حفاظتی‌ای در هر انتهای هر کروموزوم سلول‌های بدن وجود دارند که تلومر نامیده می‌شود و مانع از آسیب دیدن کروموزوم هنگام تقسیم سلول می‌شود,
خواب چگونه بر تلومرهای شما تاثیر می‌گذارد و این برای سن بیولوژیکی شما به چه معناست؟
قبل از هر چیز بد نیست بدانیم که:
- تحقیقات نشان می‌دهند ارتباط قوی‌ای که بین خواب و تلومرها وجود دارد ناشی از DNA موجود در سلول‌های ماست.
- به نظر می‌رسد خواب تاثیر قابل توجهی بر طول تلومرها دارد.
- خواب طولانی‌تر باعث طول بیشتر تلومرها می‌شود.
خوب خوابیدن بخشی اساسی از طول عمر ماست. خواب از سلامت جسمی و روحی‌مان در طول زندگی محافظت می‌کند. یک خواب آرام و معمولی همچنین به شما کمک می‌کند تا بسیاری از نیروهایی که روند بیولوژیکی پیری را تسریع می‌کنند، تحت کنترل داشته باشید.
بدن در طول خواب، میزان زیادی از ترمیم و جوان سازی سلولی را انجام می‌دهد و مغز نیز مواد زائد و سموم مضر را از بین می‌برد. سیستم عصبی ما به سمت کم‌کاری، راحتی و آمادگی می‌رود، هورمون‌های استرس به پایین‌ترین سطح خود می‌رسند و سیستم ایمنی بدن دوباره راه اندازی می‌شود. سلامت شناختی و روانشناختی ما از این پردازش حافظه، تولید و تنظیم هورمون‌ها و تجدید سلولی که در خواب اتفاق می‌افتد، بهبود می‌یابد.
وقتی به اندازه کافی خواب مداوم و با کیفیتی نداشته باشیم، تاثیر قدرت عمیق و احیا کننده ناشی از آن را از دست می‌دهیم. کم خوابی باعث افزایش التهاب می‌شود که محرک موثری بر پیری بیولوژیکی و عامل مهمی در بیماریهای وابسته به سن، از بیماری قلبی گرفته تا سرطان و بیماریهای مربوط به اضمحلال سیستم عصبی، است. به نظر می‌رسد که حتی یک شب کمبود خواب هم به طور مستقیم بر پیری سلول‌های ما تاثیر می‌گذارد و فعالیت ژن‌هایی که پیری سلولی را تحریک می‌کنند، افزایش می‌دهد.
ما هنوز راه زیادی داریم تا متوجه شویم تاثیر خواب بر پیری چگونه است. یکی از حوزه‌های تحقیقاتی‌ای که طی دهه‌های گذشته بسیار مورد توجه قرار گرفته است، رابطه بین خواب و یکی از شاخص‌های مهم سن بیولوژیکی است: طول تلومر.
اگر در مورد تلومر تا کنون چیزی نشنیده‌اید، شما تنها نیستید. تلومرها از جنس DNA هستند که در سلول‌های ما یافت می‌شوند و وضعیت آنها، مخصوصا طول‌شان، می‌تواند نشانه‌های مهمی از سن بیولوژیکی ما باشد. همانطور که مجموعه‌ای از تحقیقات گسترده نشان می‌دهد، ارتباطات قوی‌ای میان تلومرها و خواب وجود دارد.
تلومر چیست؟
تلومرها بخشی از ساختار DNA هستند که در انتهای کروموزومها قرار دارند. اگر از زیست‌شناسی دبیرستان به یاد داشته باشید، کروموزومها رشته‌هایی از DNA جمع شده در سلول‌های ما هستند. این رشته‌ها کمک می‌کنند تا DNA با تقسیم و تکثیر سلول‌ها، به درستی منتقل شود و سلول‌های جدید را جایگزین سلول‌های قدیمی‌ای می‌کند که به طول عمرشان آسیب می‌رسانند.
تلومرها به عنوان یک کلاهک محافظ برای کروموزومها عمل می‌کنند که به شما کمک می‌کند تا به DNA آسیبی وارد نشود و اطلاعات آن دست نخورده باقی بماند.
تلومرها، می‌توانند نشانه‌های مهمی از سن بیولوژیکی ما باشند – به دلایل زیر:
وقتی سلول‌ها تقسیم و تکثیر می‌شوند، تلومرهای موجود در انتهای کروموزومها نیز تقسیم می‌شوند. با گذشت زمان، تلومرها کوتاه می‌شوند. تلومرهای کوتاهتر حفاظت کمتری از DNA درون کروموزومها را ارائه می‌کنند و منجر به پیری سلول‌ها می‌شوند. طول تلومر کوتاهتر با خطرات بالاتر مرگ و میر و با ریسک بیشتر بیماری های مزمن و جدی، از جمله بیماریهای قلبی عروقی، دیابت نوع ۲، آلزایمر و سرطان همراه است.
تلومرها با افزایش سن به تدریج کوتاه می‌شوند. اما طیف وسیعی از عوامل وجود دارد که به نظر می‌رسد با تسریع روند کوتاه شدن تلومرها و یا کمک به حفظ طول آنها در طی زمان، اندازه تلومر را تحت تأثیر قرار می‌دهد، این عوامل عبارتند از:
- رژیم غذایی
- وزن و BMI شاخص توده بدنی (چاقی و دور کمر بزرگتر که با طول تلومر کوتاهتر در ارتباط است)
- میزان فعالیت بدنی
- استرس
- عادت های روزمره، از جمله سیگار کشیدن
خواب عامل دیگری است که به نظر می‌رسد تاثیر قابل توجهی بر طول تلومرها دارد.
رابطه بین خواب و طول تلومر
هنگامی که از خواب صحبت می‌کنیم، منظورمان طیف وسیعی از عناصر است که خوابمان را دربرمی‌گیرند. تعدادی از این عناصر عبارتند از: میزان خواب، میزان خواب با کیفیت، زمان خوابیدن، نظم ساعت خواب و میزان هماهنگی الگوی خواب و کرونوتایپ (در اعماق هزارتوی DNA شما، مجموعه کوچکی از ژن‌ها تأثیر مهمی بر سحرخیز بودن یا عصر دوست بودن شما دارند که به آنها کرونوتایپ می‌گویند) به نظر می‌رسد علاوه بر این عوامل، وجود اختلالات بالینی خواب نیز بر طول تلومرها تاثیر می‌گذارد.
مدت خواب
یک پژوهش گسترده نشان داده است که بین مدت خواب، یا همان مقدار خواب شبانه، و طول تلومر ارتباطاتی وجود دارد. به طور کلی، در تعداد جمعیت‌های مختف، در مردان و زنانِ با و بدون بیماری مزمن و در گروه‌های سنی متفاوت، خواب طولانی‌تر با طول تلومر بیشتری همراه است.
یک تحقیق در سال ۲۰۱۹ داده‌های بنیاد سلامت زنان را در بیش از ۳۰۰۰ زن پس از یائسگی بررسی کرده و دریافته است که هر ساعت خواب اضافی بیشتر از پنج ساعت، طول تلومر را به میزان زیادی افزایش می‌دهد. محققان یافته‌اند زنانی که کمتر از هفت ساعت در شب می‌خوابند، طول تلومری برابر با زنان دو سال بزرگتر از خود دارند.
برخی تحقیقات همچنین نشان داده‌اند که مدت زمان خواب کمتر با تلومرهای کوتاهتر در کودکان رابطه مستقیم دارد.
خواب چیزی فراتر از یک ابزار برای بالا بردن بهره‌وری و کیفیت زندگی شما در زمان و مکان حاضر است. خواب یک سرمایه‌گذاری برای آینده بلندمدت، سلامتی و رفاه شما برای سال‌های پیش‌رو نیز به شمار می‌رود.
- عضویت در کانال تلگرام رسانه هدهد کانادا
- مهم ترین اخبار کانادا را در رسانه هدهد دنبال کنید
- هم اکنون شما هم عضو هفته نامه رسانه هدهد کانادا شوید
