جنگها نه فقط انسانها بلکه طبیعت و محیط زیست را آلوده و نابود میکنند. بر همین اساس روز ۶ نوامبر به عنوان «روز جهانی مقابله با آثار جنگ بر محیط زیست» نامگذاری شده است. تاریخ نشان میدهد تاثیر جنگ بر محیط زیست هیچگاه نه تنها کمتر از آثار آن بر زندگی انسانها نبوده و بلکه بیشتر نیز بوده است.
جنگها موجب تخریب زیستگاهها، تنوع زیستی، آلودگی آب، هوا و خاک میشوند و هیچ وقت کسانی که موجب بروز جنگها هستند، نمیتوانند در زمان حیات خود تاثیر جنگهایشان را بر محیط زیست برطرف کنند.
تاثیر جنگ بر محیط زیست از چه زمانی آغاز میشود؟
تاثیر جنگ بر محیط زیست خیلی قبل از شروع آن و در زمان آماده شدن نیروهای نظامی آغاز میشود. حفظ آمادگی نظامی به معنای آموزش است و نیاز به منابع دارد.
وسایل نقلیه نظامی، هواپیماها، کشتیها، ساختمانها و زیرساختهای نظامی همگی به انرژی نیاز دارند و بیشتر اوقات این انرژی از نفت تامین میشود. یکی از آثار استفاده از این ادوات، انتشار گاز CO2 در فضا است. برآوردهها نشان میدهد نیروهای نظامی کشورهای مختلف عامل انتشار حداقل ۵.۵ درصد از گازهای گلخانهای در سطح جهان هستند.
ارتشها همچنین برای ایجاد پایگاهها، تهیه امکانات و آزمایشات نظامی و آموزشهایشان به مناطق وسیعی از خشکی و دریاها نیاز دارند. زمینهایی که کاربری نظامی پیدا می کنند، از توسعه عمومی جا میمانند. این سوال پیش میآید که آیا این آثار قابل جبران هستند؟
آموزش نظامی باعث ایجاد گازهای گلخانهای، اختلال در مناظر و زیستگاههای زمینی و دریایی میشود و آلودگی شیمیایی و صوتی ناشی از استفاده از سلاح، هواپیما و وسایل نقلیه ایجاد میکند. ارتشها همچنین به مناطق وسیعی از خشکی و دریا، برای ایجاد پایگاهها و تامین امکانات برای آزمایشات و آموزشهای نظامی نیاز دارند.
اعتقاد بر این است که زمینهای نظامی بین یک تا ۶ درصد از سطح زمین را در اختیار دارند که در بسیاری از موارد این مناطق از نظر اکولوژیکی مهم هستند.
حفظ و تجدید تجهیزات و ادوات نظامی به معنای هزینههای مداوم است که پیامدهایی برای محیطزیست دارد که در طول چرخه زندگی آنها مشکلات زیست محیطی ایجاد میکنند. همین امر در مورد سلاحهای متعارف نیز صادق است، به ویژه در مواردی که از طریق آتش زدن یا انفجار دفع میشوند.
نظارت ضعیف بر محیط زیست، بسیاری از کشورها را با میراثهای زیستمحیطی جدی مرتبط با آلودگیهای نظامی، سلامت عمومی و هزینههای هنگفت اصلاح محیطزیست مواجه کرده است.
شناسایی آلایندههای نوظهور مانند PFAS (مواد پرفلوئوروآلکیل و پلی فلوئوروآلکیل، نوعی ترکیبات شیمیایی هستند که بنا بر اعلام آژانس حفاظت از محیط زیست آمریکا برای سلامتی انسان و محیطزیست خطرناک و مضر هستند.این مواد در محیط زیست و بدن انسان تجزیه نمیشوند و همین مسئله خود مشکلاتی را به همراه خواهد داشت.) در اطراف پایگاه نظامی بخصوص در جاهایی که نظارت کمتری بر آنها حاکم است از دیگر پیامدهای محیط زیستی جنگها است.
هزینههای بالای نظامی نیز منابع را از حل مشکلات زیست محیطی و از توسعه پایدار دور میکند.
تنشهای بینالمللی ناشی از سطوح بالای هزینههای نظامی نیز فرصتهای همکاری بینالمللی را در مورد تهدیدات جهانی زیستمحیطی، مانند وضعیت اضطراری آبوهوایی کاهش میدهد.
تاثیر جنگ بر محیط زیست در حین نبرد
تأثیر جنگ بر محیط زیست در حین نبردها نیز بسیار متعدد و متنوع است. برخی از درگیریهای مسلحانه بین المللی حتی در مدتی کوتاه میتوانند بسیار مخرب باشند. برخی از جنگهای داخلی نیز حتی در طی چندین دهه تاثیرات زیست محیطی کمی دارند. در جنگها اینکه چه کسی میجنگد، کجا میجنگد و چگونه میجنگد، بر محیط زیست تاثیر دارد.
درگیریهای با شدت بالا به مقادیر زیادی سوخت نیاز دارند که منجر به انتشار گسترده CO2 و کمک به تغییرات آب و هوایی میشود.
حرکات وسایل نقلیه در مقیاس وسیع و استفاده از مهمات انفجاری میتوانند منجر به آسیب فیزیکی گسترده به مناظر حساس و تنوع جغرافیایی شوند. استفاده از سلاحهای انفجاری در مناطق شهری باعث ایجاد مقادیر زیادی آوار میشود که میتواند باعث آلودگی هوا و خاک شود.
جنگها نه در زمان خودشان بلکه چندین دهه ،محیط زیست را تحت تاثیر خود قرار میدهند و قربانیان زیادی در طبیعت از خودشان برجا میگذارند که شاید کمتر کسی به فکر آنها باشد.
وزرای محیط زیست کشورهای گروه هفت ملزم به حذف تدریجی نیروگاه های زغال سنگی شدند
- عضویت در کانال تلگرام رسانه هدهد کانادا
- اخبار روز کانادا و اخبار مهاجرت کانادا را در رسانه هدهد دنبال کنید
- هم اکنون شما هم عضو هفته نامه رسانه هدهد کانادا شوی
منبع: ceobs