سیمین دانشور؛ نویسنده و مترجم ایرانی، اولین زنی بود که به صورت حرفهای در زبان فارسی داستان نوشت. مهمترین اثر او، نخستین رمانش سووشون است که نثری ساده دارد و به ۱۷ زبان ترجمه شدهاست. او در ۸ اردیبهشت سال ۱۳۰۰در خانوادهای تحصیلکرده در شیراز به دنیا آمد. بعدها تحصیل در ادبیات فارسی را تا دریافت درجه دکترای آن ادامه داد و سالها به تدریس تاریخ هنر در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران پرداخت.
دانشور، همراه همسرش جلال آل احمد، عضو کانون نویسندگان ایران بود و در نخستین انتخابات (فروردین ۱۳۴۷) به عنوان رئیس کانون نویسندگان ایران برگزیده شد.
مادر نقاش و پدر پزشک
مادر سیمین، مدیر هنرستان دخترانه و نقاش بود و پدرش پزشک. همچنین او سه برادر به نامهای منوچهر، هوشنگ و خسرو و دو خواهر به نامهای هما و ویکتوریا داشت.
در سال ۱۳۲۰ با مرگ پدر، سیمین که در زبان و ادبیات لیسانس گرفته بود با وجود درآمد مکفی پدر و ثروت مادر ناچار شد مدتی کار کند، از جمله معاون اداره تبلیغات خارجی شده و بعد برای رادیو تهران و روزنامه ایران با نام مستعار «شیرازی بینام» مقاله مینویسد.
سیمین دانشور در سال ۱۳۲۷ نخستین مجموعه داستان کوتاه خود را به نام «آتش خاموش»، منتشر کرد. بعضی از این داستانها قبلا در روزنامه کیهان، مجله بانو و امید چاپ شده بود.
آشنایی با جلال آل احمد در اتوبوس
سیمین در بهار سال ۱۳۲۷ به هنگام بازگشت از اصفهان به تهران در اتوبوس با جلال آل احمد آشنا شد و کمی بعد با او ازدواج کرد. خواهر سیمین دانشور (ویکتوریا دانشور) ماجرای آشنایی سیمین و جلال را اینطور نقل میکند:
«ما عید رفته بودیم اصفهان و در اتوبوسی که میخواستیم به تهران برگردیم، آقایی صندلی کنارش را به خانم سیمین تعارف کرد. آن دو کنار هم نشستند. بعد آمدیم خانه. صبح دیدم خانم سیمین دارند آماده میشوند که بروند بیرون. من هم میخواستم بروم خرید. وقتی در را باز کردم، دیدم آقای آل احمد مقابل در ایستادهاست. نگو اینها روز قبل قرار مدارشان را گذاشتهاند. روز نهم آشناییشان هم قرار عقد گذاشتند. بعد همه را دعوت کردیم و در مراسمشان فامیل و همهٔ نویسندگان بودند. صادق هدایت هم بود. بعد آنها خانهای اجاره کردند و رفتند سر زندگیشان.»
این ازدواج تا مرگ نابههنگام آل احمد در سال ۱۳۴۸، به مدت ۲۰ سال دوام داشت. سیمین دانشور در گفتوگو با ناصر حریری گفته است که آنها هر چه مینوشتند، به هم نشان میدادند اما او هرگز اجازه نمیداده جلال در نوشتههایش دست ببرد. همچنین دانشور هیچگاه از نثر آل احمد که دست کم سه دهه یکهتاز میدان نویسندگی بود، تأثیر نپذیرفت و زندگی مشترک در شیوهٔ نگارش او اثر نگذاشت و استقلال خود را حفظ کرد.
از مدرک دکتری تا استخدام در دانشگاه تهران
سیمین در سال ۱۳۲۸ درجه دکتری ادبیات فارسی خود را از دانشگاه تهران با رساله «علمالجمال و جمال در ادبیات فارسی تا قرن هفتم» گرفت.
«سرباز شکلاتی» برنارد شاو، «دشمنان» چخوف، «بئاتریس» اثر آرتور شنیتسلر، «کمدی انسانی»، ویلیام سارویان، و «داغ ننگ»، ناتانائل هاثورن، «باغ آلبالو» اثر آنتوان چخوف، «بنال وطن»اثر آلن پیتون، تعدادی از داستانهاییاند که سیمین دانشور ترجمه کرده است.
او در سال ۱۳۳۱ با استفاده از بورس تحصیلی فولبرایت به ایالات متحد امریکا رفت و به مدت دو سال در رشته زیباییشناسی در دانشگاه استنفورد به تحصیل پرداخت. در این مدت دو داستان کوتاه از او به انگلیسی در مجله ادبی «پاسیفیک اسپکتاتور» و کتاب داستانهای استنفورد به چاپ رسید.
او همچنین در سال ۱۳۳۸ با سمت دانشیاری کلنل علینقی وزیری در رشته باستانشناسی و تاریخ هنر به استخدام دانشگاه تهران درآمد.
سووشون؛ معروفترین کتاب سیمین
کتاب «سووشون»، معروفترین کتاب سیمین دانشور در تیر ماه سال ۱۳۴۸ منتشر شد. این کتاب مشهورترین رمان او و از جملهٔ پرفروشترین رمانهای معاصر است که تاکنون بیش از پانصد هزار نسخه از این کتاب در ایران به فروش رفته و به هفده زبان ترجمه شده است. بسیاری از منتقدان این اثر را یکی از ماندگارترین آثار ادبی فارسی میدانند. جلال آل احمد دو ماه بعد از انتشار سووشون، در ۱۸ شهریور ۱۳۴۸ درگذشت.
جزیره سرگردانی، غروب جلال، به کی سلام کنم؟،ساربانْ سرگردان، مسائل هنر معاصر از دیگر آثار تالیفی این نویسنده ایرانی است.
سیمین دانشور در تاریخ ۱۸ اسفند سال ۱۳۹۰ خورشیدی در تهران چشم از دنیا فروبست.
- عضویت در کانال تلگرام رسانه هدهد کانادا
- اخبار روز کانادا و اخبار مهاجرت کانادا را در رسانه هدهد دنبال کنید
- هم اکنون شما هم عضو هفته نامه رسانه هدهد کانادا شوید
منبع: عصر ایران