علی رغم وجود رودخانه‌ها و سدهای مختلف بحران کم آبی در خوزستان رخ داده و شهرها و روستاهای مختلف این استان را درگیر کرده است.
دلایل کم آبی در خوزستان
با کم شدن خروجی سدهای خوزستان برخی رودخانه‌های این منطقه کم آب شدند و حتی پایین دست رودخانه کرخه کاملا خشک شد و مردم را دچار کم آبی کرد.
بحران کم آبی مساله جدیدی در خوزستان نیست و از چندین سال قبل حدود ۷۰۰ روستای این استان با تانکر آبرسانی می‌شدند.
از دیگر دلایل کم آبی این منطقه می‌توان به سوء‌مدیریت، تلمبار شدن مشکلات، کمبود اعتبارات، ساخت بی رویه سدهای کوچک و بزرگ، برداشت بی رویه آب و عدم نظارت بر حسن اجرای پروژه‌های آبرسانی اشاره کرد.
گرچه اخیرا بنیاد برکت ستاد اجرایی فرمان امام قول داد مشکل آب شرب ۴۷۱ روستا در ۱۲ شهرستان خوزستان را رفع کند.
کرخه
کرخه طولانی‌ترین رودخانه ایران است و از سلسله جبال زاگرس سرچشمه می‌گیرد و به هورالعظیم در خوزستان می‌ریزد و از تلاقی رودهایی تشکیل شده که از استان‌های همدان، کرمانشاه، کردستان، ایلام و لرستان می‌گذرند.
پس از خشکی برخی قسمت های رودخانه کرخه مسوولان و مدیران خواستار محدودیت کشت محصولات کشاورزی مثل شلتوک شدند زیرا کشت در تابستان تامین آب مورد نیاز احشام و تالاب هورالعظیم را دچار مشکل می‌کند.
اما مهم‌ترین دلیل خشک شدن این رودخانه عدم تامین حقآبه آن توسط وزارت نیرو است که باعث شده طرح ۵۵۰ هزارهکتاری در نیمه راه رها شود.
مرگ گاومیش‌ها
خشک شدن رودخانه‌ها در پایین دست باعث ایجاد مشکلاتی در تالاب‌های استان از جمله همرالعظیم شد که محیط زیست منطقه را دچار مشکلاتی کرد مثل تلف شدن برخی آبزیان و حیوانات از جمله گاومیش‌ها.
خوزستان دارای ۸۷ هزار راس گاومیش بود و تاریخ پرورش آن‌ها به ۴۵۰۰ سال پیش بازمی‌گردد و تاثیر قابل توجهی بر سبک زندگی و معیشت مردم همجوار داشته است.
امروز در پی مشکلات ذکر شده مردم منطقه مجبور به مهاجرت و ترک محل زندگی خود شدند.
پروژه‌های انتقال آب
مشکلات بالا فقط مختص به کرخه نیست بلکه نگرانی‌هایی نیز درباره وضعیت کارون وجود دارد.
چندی پیش اطلاعاتی منتشر شد مبنی بر انتقال آب کارون به دیگر نقاط کشور که می‌تواند باعث خشکی و بی رونق کردن کشاورزی و دامداری اطراف این رودخانه شود.
رودخانه کارون پرآب‌ترین رودخانه خوزستان است که ورود ۱۸۵ هزار مترمکعب فاضلاب شهری و بیمارستانی از ۲۷ شعبه به آن باعث شده آب این رودخانه غیر قابل استفاده شود.
سدهای خوزستان
سد دز یکی از سدهای مهم خوزستان است که ظرفیت آن در یک سال آبی حدود ۷ تا ۸ میلیارد مترمکعب می باشد.
اما امسال در پی کم آبی و بارندگی کم بین ۳/۵ تا ۴ میلیارد متر مکعب آب وارد سد شده که بسیار ناچیز است در مقابل در سال ۹۸ در پی سیل در این استان این رقم ۱۶ میلیارد متر مکعب بود.
سد مارون یکی دیگر از سدهای مهم خوزستان می‌باشد که ظرفیت آن ۶۱۴ میلیون متر مکعب، حجم مفید ۴۵۹ میلیون متر مکعب، حجم حداکثر یک‌هزار و ۱۴۸ میلیون متر مکعب، حجم خالی ۵۳۴ میلیون متر مکعب، ورودی چهار متر مکعب برثانیه و خروجی کنونی ۱۳ متر مکعب بر ثانیه برآورد شده است.
سد کرخه دیگر سد این استان است که با کاهش ۵۳ درصدی وردی آن نسبت به سال گذشته وضعیت نگران کننده ای دارد.
در مجموع امسال ۱۳ میلیارد و ۴۰۰ میلیون متر مکعب به سدهای استان وارد شده که کاهش ۴۳ درصدی را در آن مشاهده می‌کنیم.
اخیرا بی آبی و سیل مردم خوزستان را دچار چالش‌هایی کرده که متاسفانه مسوولان علی رغم قول‌هایی که دادند حمایتی از افراد آسیب دیده و جبران خسارت آن‌ها نکردند.
این موضوعات باعث کدورت بین مردم و مسئولین و ایجاد تجمع های اعتراضی توسط مردم شده است.
موضوع اصلی اعتراضات مردم مشکل بی‌آبی و عدم تامین حقآبه رودخانه‌ها است.
برای روشن تر شدن موضوع توجه به این نکته ضروری است که از مجموع دو هزار و ۸۰۰ روستا در استان حدود ۸۰ تا ۹۰ روستا دچار بحران آب شدند.
علاوه بر این تالاب‌های استان هم با بحران‌هایی مواجه هستند به طوری که بخش‌هایی از تالاب هورالعظیم و شادگان خشک شدند.
به مشکلات بالا باید دمای بالای ۵۰ درجه در این منطقه را نیز اضافه کرد که برای مردم و محیط زیست مشکلاتی ایجاد کرده است.
برای بررسی این مشکلات جهانگیری معاون اول رئیس جمهور عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور محمدباقر نوبخت، رییس سازمان برنامه و بودجه کشور، رضا اردکانیان وزیر نیرو، خاوازی، وزیر جهاد کشاوزی دستور داد معاونان آن وزارت‌خانه‌ها به سرپرستی رئیس ستاد مدیریت بحران را به خوزستان اعزام کرد.
راه حل رفع بحران کم آبی در خوزستان چیست؟
کارشناسان منابع آبی بر این باورند که مشکل اصلی در سوء مدیریت این منابع است و در صورت تدبیر صحیح هیچ یک از مشکلات بالا بر مردم تحمیل نمی‌شد. برای مثال در پی سیل سال ۹۸ می‌توانستند مسئولان عملکرد بهتری داشته و آب‌های حاصل از سیل را به درستی هدایت و مورد بهره برداری قرار دهند.
برخی دیگر از کارشناسان معتقدند نباید مسائل مربوط به کم آبی در سطح کشور را با آسیب به مناطق دور افتاده حل کرد گرچه خوزستان استان پر آبی است و به طور کامل نیازهای آبی خود را بر طرف می‌کند اما با سوء مدیریت این منطقه دچار بحران شده و علاوه بر محیط زیست به مردم محلی نیز آسیب هایی وارد کرده است.
- عضویت در کانال تلگرام رسانه هدهد کانادا
- اخبار روز کانادا را در رسانه هدهد دنبال کنید
- هم اکنون شما هم عضو هفته نامه رسانه هدهد کانادا شوید
منبع: خوزنیوز
