قانونگذاران اروپا روز چهارشنبه برای اولین بار از مجموعه قوانین جامع جهانی برای هوش مصنوعی رونمایی کردند. این اتفاق راهگشای رقابت جهانیان برای مهار هوش مصنوعی خواهد بود و یکسری از موانع کلیدی را برطرف خواهد کرد.
بروکسل سالهاست که برای محدودیت هوش مصنوعی تلاش کرده است، با این حال، با وجود پیشرفت سریع چت رباتهایی مانند ChatGPT و خطرات و مزایای بالقوهای که میتواند به همراه داشته باشد، این اقدامات فوریت بیشتری پیدا کرده است. رای پارلمان اروپا یکی از آخرین مراحل تبدیل این لایحه به قانون است. گفتنی است که سایر کشورهایی که در حال تلاش برای ارائه قوانین مشابه هستند نیز میتوانند از این قوانین به عنوان الگو استفاده کنند. ما در این مقاله قصد داریم تا به بررسی یکسری از این قوانین بپردازیم:
نحوه عملکرد قوانین
این قوانین که برای اولین بار در سال ۲۰۲۱ ارائه شد، بر هر محصول یا خدماتی که از هوش مصنوعی استفاده میکند، نظارت خواهد کرد. این قوانین سیستمهای هوش مصنوعی را بر اساس چهار سطح خطر، از سطح حداقلی تا غیرقابل قبول طبقهبندی کرده است.
برنامههای پرخطر مانند اپلیکیشنهای استخدام یا تکنولوژیهای مخصوص کودکان با الزامات سختتری مواجه خواهند بود. این برنامهها باید از دادههای شفافتر و دقیقتری استفاده کنند. ۲۷ کشور عضور اتحادیه اروپا ملزم به پیروی از این قوانین خواهند بود. قانونگذاران نیز میتوانند بر اساس این قوانین، شرکتها را مجبور به خارج کردن اپلیکیشن خود از بازار کنند.
تخلف از این قوانین در برخی از موارد ممکن است تا ۴۰ میلیون یورو (۴۳ میلیون دلار آمریکا) یا ۷ درصد از درآمد جهانی سالانه یک کشور را مصادره کند که در شرکتهایی مانند گوگل و مایکروسافت میتواند به میلیاردها دلار هم برسد.
خطرات هوش مصنوعی
یکی از اهداف اصلی اتحادیه اروپا مقابله با تمام تهدیدات هوش مصنوعی و حفظ سلامت، ایمنی و حقوق و ارزشهای اساسی بشریت است. این بدان معناست که برخی از استفادههای هوش مصنوعی تحت هر شرایطی ممنوع هستند. از جمله این موارد میتوان به سیستمهایی اشاره کرد که افراد را بر اساس رفتارشان قضاوت میکنند و آنها را در بخشها و طبقههای مختلف جامعه قرار میدهند. استفاده از این فناوری در افراد آسیبپذیر از جمله کودکان نیز ممنوع است. اسباببازیهایی که قابلیت گفتگوی تعاملی دارند و کودکان را به رفتار خطرناک تشویق میکنند، از جمله این موارد هستند. ابزارهای پلیسی که پیشبینی میکنند کدام یک از افراد جامعه ممکن است مرتکب جرم شوند هم در این دسته قرار دارند.
قانونگذاران این لایحه علاوه بر موارد مذکور، به گسترش ممنوعیت تشخیص چهره از راه دور و شناسایی بیومتریک در ملاعام نیز اشاره کردند. این فناوری عابران پیاده را اسکن میکند. و برای تطبیق چهره یا سایر ویژگیهای فیزیکی آنها با پایگاه داده از هوش مصنوعی استفاده میکند. البته در این مورد هنوز بحثهایی وجود دارد که افراد در آن معتقدند، مجریان قانون در مواردی مانند یافتن کودکان گمشده یا جلوگیری از تهدیدهای تروریستی میتوانند از این فناوری استفاده کنند.
کاربرد هوش مصنوعی در مقولههایی مانند اشتغال و تحصیلات بر هیچکس پوشیده نیست. اما این زمینهها هم با الزاماتی مانند شفافیت با کاربران و برداشتن گامهایی برای ارزیابی و کاهش خطرات سوگیری ناشی از الگوریتمها مواجه هستند. جالب است بدانید که کمیسیون اتحادیه اروپا معتقد است، اکثر کاربردهای هوش مصنوعی مانند بازیهای ویدئویی و فیلترهای اسپم در گروه کم خطر یا حتی بیخطر قرار میگیرند.
ChatGPT
معیارهای اصلی این قوانین در وهلهی اول اشاره خاصی به چتباتها نکرد. دلیل اصلی این مسئله هم این بود که چنین رباتهایی به صورت پیشفرض باید طوری لیبلگذاری شوند که کاربران بدانند در حال تعامل با ماشین هستند. با این حال، قانونگذاران این لایحه پس از افزایش میزان محبوبیت ابزارهایی مانند ChatGPT، بعد از مدتی قوانینی را پیشنهاد کردند که شامل این فناوری هم میشد. و آن را در معرض برخی از الزامات مشابه با سیستمهای پرخطر قرار میداد.
یکی از موارد کلیدی این قوانین این است که تمام موارد استفاده این سیستم برای مستندسازی، تولید محتوای متنی و بصری، ویدئو و موسیقی و به طور کلی تمام فعالیتهای انسانی، باید کپیرایت داشته باشد. چنین موردی به تولیدکنندگان محتوا اجازه میدهد که بدانند آیا پستهای وبلاگ، کتابهای دیجیتال، مقالات علمی یا آهنگهایشان برای الگوریتم ChatGPT مورد استفاده قرار گرفته است یا خیر. آنها در مرحله بعد میتوانند تصمیم بگیرند که در صورت کپیبرداری از اثرشان، به دنبال جبران خسارت باشند.
اهمیت قوانین اتحادیه اروپا
اتحادیه اروپا تا کنون نقش مهمی در توسعه پیشرفتهی هوش مصنوعی نداشته است. این نقش در حال حاضر به عهده چین و آمریکا قرار دارد. با این حال، بروکسل با مقرراتی که تصویب کرده در این روند تعیینکننده خواهد بود. اروپا تمایل دارد که این مقررات را به یک استاندارد جهانی تبدیل کند. و در تلاش است تا با ارائه آن به شرکتهای بزرگ فناوری در این عرصه از دیگران پیشی بگیرد.
به گفتهی کارشناسان، بزرگی بازار اتحادیه اروپا با حدود ۴۵۰ میلیون مصرفکننده باعث میشود که رعایت این قوانین برای شرکتها آسانتر از ارائه و تغییر محصولات برای مناطق مختلف باشد. وضع این قوانین در نهایت در تلاش است تا با ایجاد اعتماد در میان کاربران، بازار این فناوری پرطرفدار را گسترش دهد.
«کریس شریشاک»، کارشناس ارشد شرکت the Irish Council for Civil Liberties در این باره گفت: «اجرای این قوانین و به رسمیت شناختن مسئولیت شرکتهای مختلف بسیار حائز اهمیت است. کشورهای مختلف مانند بریتانیا، ایالات متحده و سنگاپور تا کنون فقط سعی کردهاند که در قالب راهنمایی و توصیه به خطرات بالقوه هوش مصنوعی بپردازند. با این حال، بهتر است که کشورهای دیگر هم از قوانین اتحادیه اروپا پیروی کرده و آن را الگوی خود قرار دهند.»
شرکتها و گروههای صنعتی با وجود تمام اینها معتقدند که اروپا نیاز به ایجاد تعادل دارد. «بونیفیس چامپری»، مدیر سیاستگذاری the Computer and Communications Industry Association افزود: «به نظر میرسد که اتحادیه اروپا قرار است در عرصه قانونگذاری و محدودیتهای هوش مصنوعی به یک رهبر تبدیل شود، اما اینکه آیا در نوآوری آن هم پیشرو خواهد بود یا خیر، همچنان مشخص نیست.»
وی همچنین افزود: «قوانین جدید هوش مصنوعی اروپا باید به طور موثر خطرات پیشرو را برطرف کند و در عین حال برای توسعهدهندگان فضای کافی جهت ارائه برنامههای کاربردی باقی بگذارد.»
«سام آلتمن»، مدیر عامل ChatGPT و مدیرعامل OpenAI با این قوانین اعلام موافقت کرده است و با سایر مدیران فناوری جهت مبارزه با خطرات این تکنولوژی برای بشریت متحد شده است. با این حال، وی خاطرنشان کرده است که اعمال قوانین سنگین بر این فناوری در حال حاضر کار اشتباهی است.
در حال حاضر کشورهای زیادی به دنبال ارائه قوانین و مقرراتی برای هوش مصنوعی هستند. بریتانیا که در سال ۲۰۲۰ اتحادیه اروپا را ترک کرده بود نیز برای در دست گرفتن رهبری در این زمینه در تلاش است. «ریشی سوناک»، نخست وزیر این کشور، در پی این اقدام قصد دارد در پاییز امسال میزبان یک نشست جهانی درباره ایمنی هوش مصنوعی باشد.
سوناک در این باره گفت: «من میخواهم بریتانیا را به تنها مرکز ایدهپردازی و قوانین جهانی هوش مصنوعی تبدیل کنم.»
اقدامات پیشرو
روشن است که اجرای این قوانین ممکن است سالهای سال به طول انجامد. پس از این رای، کشورهای عضو اتحادیه اروپا، پارلمان و کمیسیون اروپا مذاکرات سه جانبهای خواهند داشت که احتمالا در آن قرار است مفاد موجود را تغییر دهند. پیشبینی میشود که این فرآیند تا پایان سال جاری به تایید نهایی برسد. و پس از آن، سازمانها و شرکتها برای تطابق خود با آن حدود دو سال وقت خواهند داشت.
در همین رابطه، «برندو بنیفی»، نماینده ایتالیایی پارلمان اروپا که نقش مهمی در تلاشهای نمایندگان این پارلمان در تصویب قوانین هوش مصنوعی ایفا میکند، خواستار اتخاذ یک رویکرد مشترک برای مقابله با خطرات هوش مصنوعی شده است. اروپا و ایالات متحده نیز برای پر کردن فاصله بین قوانین فعلی و تصویب قوانین پیشررو در حال تدوین یک آییننامه مشترک هستند که در پایان ماه مه اعلام کرده بودند ظرف چند هفته از آن رونمایی خواهند کرد و کشورهای دیگر نیز میتوانند از آن استفاده کنند.
نگرش مثبت مدیران شرکتهای برتر جهان نسبت به استفاده از هوش مصنوعی
- عضویت در کانال تلگرام رسانه هدهد کانادا
- اخبار روز کانادا و اخبار مهاجرت کانادا را در رسانه هدهد دنبال کنید
- هم اکنون شما هم عضو هفته نامه رسانه هدهد کانادا شوید
منبع: سیتیوی