چارتار یکی محبوب ترین و موفق ترین گروه های موسیقی ایران است. این گروه در سال ۱۳۹۰ تشکیل شده و سبک این گروه تلفیقی است که با صدای گیرا و گرم خواننده گروه آرمان گرشاسبی اجرا میشود.
گروه چارتار پس از انتشار تک آهنگ های خود از همان ابتدا مورد توجه علاقه مندان موسیقی قرار گرفت. پس از گذشت مدت زمانی از این نوع فعالیت با اخذ مجوز، اولین آلبوم رسمی خود را در ایران با نام “باران تویی” در سال 1392منتشر کردند. دومین آلبوم این گروه نیز دو سال بعد با نام “جاده می رقصد” ارایه شد.
این گروه که با سبک ویژه و منحصر به فرد تلفیقی خود پا به عرصه گذاشته است در همین مدت توجه همگان را به خود جلب کرده است. حضور پر رنگ سازهایی مثل درامز و گیتار الکتریک به منزله ی پر کردن فضا نیست. سولوهای گیتار خوب، و همراهی درامز در بسیاری از قطعات کارهای زیبایی را ارائه میدهند. این تنها می تواند نشانگر آن باشد که آهنگساز و تنظیم کننده ی این آثار آشنایی کافی با ساختار و نحوه ی حضور سازها در موسیقی های سنتی و الکترونیک را داشته است. اشعار و ترانه‌ها و همچنین لحن و صدای خواننده برگرفته از ترانه های احسان حائری (یکی از اعضای گروه) و ملودی‌های پویا و تنظیم‌های مدرن است.
چارتار پس از برگزاری کنسرت های متعدد در ایران در یک برنامه ریزی قابل توجه تور کنسرت های خود را در خارج از ایران شروع کرد. این تور از امریکای شمالی شروع شده و به کشورها و شهرهای اروپا نیز خواهد رسید. این گروه پس از برنامه موفقیت آمیز خود در ونکوور در شهر کلگری نیز برنامه خود را اجرا کرد که با حاشیه ها و اتفاقات مختلفی همراه بود.
بنا به گزارش رسانه های مختلف، در انتهای کنسرت این گروه در شهر کلگری، از خانم هایی که تقاضای انداختن عکس یادگاری با آنها را داشته اند خواسته اند که حجاب داشته باشند. این خبر به سرعت در شبکه های اجتماعی بازتاب پیدا کرد و بسیاری از کاربران نسبت به آن واکنش نشان دادند. عده ای از کاربران در حمایت از این گروه به اظهار نظر پرداختند و برخی دیگر در مخالفت آنها. متاسفانه اظهار نظرها و کامنت های گروه مخالف همراه با برخی توهین ها و وارد کردن برخی تهمت ها به اعضای گروه بود. هرچند که در ادامه این موج مخالفت ها مشخص شد که بسیاری از افرادیکه موج را ایجاد کرده اند اصلا شناختی از گروه چارتار نداشته و این موضوع را بهانه ای جهت بیان مخالفت ها و ایدئولوژی های خود قرار دادند. مشکلی که عمدتا در آمریکای شمالی ایرانیان فرهیخته با آن دسته پنجه نرم می کنند که به تبعیت از آن برخی از جوانانی که این گروه را می شناختند تحت تاثیر قرار گرفتند. اما به نظر نگارنده این متن و با توجه به تجربیات حرفه ای که در برنامه های فرهنگی مونترال دارد معمولا طرفداران واقعی این گروه که از قبل نیز طرفدار آن بودند ترجیح میدهند وارد این حاشیه ها نشده و به نوعی خاموش هستند.
با توجه به اینکه ظرف دوسال گذشته خوانندگان و گروهای هنری مختلفی از ایران برای اجرای برنامه های خود آمده اند و عمدتا یا مخالف عکس هستند و یا فقط حاضر به قبول عکس دسته جمعی با جمعیتی بالای بیست نفر هستند. اما حاشیه ایجاد شده برای این گروه به قدری بزرگ بود که شاید اصل ماجرا گم شده بود و شاید این یکی از نقاط ضعف برخی از ما است که روحیه حقیقت جویی نداریم و همیشه در تلاش برای پذیرفتن عقاید و باورهایی که در هر ماجرا به ما نشان داده می شود هستیم. شاید با اندکی صبوری می توانستیم به اصل کوچک بودن این اتفاق و بزرگ نمایی حبابی که برایش پیش آمده پی ببریم. در کشور کانادا شهروندان آزادی های فردی بسیاری دارند و کسی نمی تواند دیگری را مجبور به اطاعت از نظرات شخصی خودش کند. برای مثال هر فردی آزاد است که انتخاب کند با چه افرادی و به چه شکل و مقابل چه دوربینی عکس داشته باشد و یا نداشته باشد، آیا دوست دارد در یک بار و میزی که بر روی آن بطری و لیوان مشروب دیده میشود عکس داشته باشد یا خیر. پذیرفتن این موضوع که به طرف مقابل هم این آزادی انتخاب را بدهیم مخالف با آزادی های فردی و اجتماعی ما نیست. این حاشیه ها و بزرگ نمایی ها این فرصت را در اختیار برخی وب سایت ها و افراد داد تا بتوانند اقدام به ایجاد فضایی تنش زا کرده و این شایعات را تا بیان احتمال کنسلی کل کنسرت های چارتار پیش ببرند.
با بزرگتر شدن حاشیه اعضای این گروه با اظهار تاسف نسبت به بروز این اتفاق ها ضمن عذرخواهی توضیحاتی را بیان کردند:
“دانی که چنگ و عود چه تقریر می کنند
پنهان خورید باده که تعزیر می کنند
گویند رمز عشق مگویید و مشنوید
مشکل حکایتیست که تقریر می کنند
جز قلب تیره هیچ نشد حاصل و هنوز
باطل در این خیال که اکسیر می کنند
گروه هرگز به خودش اجازه اظهار نظر یا دخالت در نوع پوشش افراد را نمی دهد.
به علت محدودیت های قانونی و تعهدی که برای نحوه اجرای گروه های موسیقی در خارج از ایران وجود دارد انتخاب ما به رغم تمایل به ثبت یادگاری با مخاطبانمان، صرف نظر کردن از گرفتن عکس بود.
کسانی که در عکس ها با حجاب در کنار اعضای گروه هستند با درک شرایط موجود انتخاب خودشان را انجام داده اند.
با این وجود به نظر می رسد که تصور اشتباهی از زاویه نگاه گروه به این موضوع پدید آمده که از این بابت متاسفیم.”
در بین اظهار نظر کاربران شبکه های اجتماعی برخی از شرکت‌کنندگان در کنسرت گروه‌های دیگر موسیقی که از ایران برای کنسرت به خارج از کشور رفته‌اند، مطرح شدن چنین تقاضایی را از سوی آن گروه‌ها تایید کرده‌اند.
یکی از کاربران شبکه های اجتماعی نوشته بود:
“حتی اگر پیشنهاد برنامه گزار بود و حتی موقع عکس گرفتن متوجه میشیدید نباید اجازه اینکار میدادید، با وجود اینکه با شلوغ کاری و از کاه کوه ساختن و حمله به پیج هنرمندان کاملا مخالفم ولی صادقانه می گویم کمی ناراحت هستم و با اینکه برای کنسرت جمعه در مونترال کلی ذوق و شوق داشتم الان احساس خوبی ندارم. سعی می کنم قضاوت نکنم و از این هم ناراحت هستم که موجب سواستفاده افرادی شده و جایی هم خواندم که مردم خودشان به خودشان شال میدادند و اینکه موضوع نوع عکس یک انتخاب برای شما است اما اگر شما روسری داده باشید من اینو تحقیر به شخصیت خودم بعنوان یک زن میدونم و این موضوع باعث ناراحتی من میشه ولی اینکه بگویم باید چارتار را تحریم کرد مخالف هستم و من همچنان در کنسرت شما شرکت خواهم کرد و فکر می کنم می توانم در آینده شما را ببخشم همه اشتباه می کنند و من معذرت خواهی شما را در پیج خواندم ولی بیشتر ناراحت این هستم که چرا هموطنان من دوست دارند تا مرز نابودی یکدیگر پیش بروند”
تصور نمی شود که اعضای گروه چارتار بابت این اتفاق و حواشی پس از آن و مورد تهمت و توهین قرار گرفته شدن خوشحال باشند. تمامی اعضای این گروه شهروند ایران هستند و پس از اتمام این دوره از کنسرت ها به ایران بازخواهند گشت و دوست دارند بدون حاشیه و دردسر به ادامه فعالیت هنری خود بپردازند. شاید اگر ما نیز در بین اعضای این گروه و یا مدیر برنامه های آنها بودیم در این شرایط سعی میکردیم که کمترین تنش ها و حاشیه ها در خارج و داخل ایران برایمان رخ دهد.
دامنه این واکنش ها پیش از برگزاری کنسرت این گروه در شهر مونتریال در بین گروه های فیس بوک این شهر نیز ادامه پیدا کرد. با توجه به برخی اظهار نظرهای تند و انتشار تصاویر دستکاری شده از اعضای این گروه جهت انتقاد از آنها از کاربران محترم درخواست شد با رعایت ادب و اخلاق به درج نظرات خود بپردازند. در این بین کاربران محترمی بودند که بدون توجه به حضور دیگر کاربران، بارها و بارها کامنت های مخالف خود را ارسال میکرند. با توجه به حضور نزدیک به 22000 نفر در یک گروه، اینکه تعداد کمی از اعضای محترم به خود اجازه دهند که نظر خود را در این مورد بیش از 10 بار در زمان های و پست های مختلف ارسال کنند کمی غیر منطقی به نظر می رسید. چراکه برای یک فرد رساندن پیامش در یک شبکه اجتماعی و یک گروه و یک پست درج یک بار آن پیام به نظر کافی می آید و تکرار چندین و چند باره چیز جدیدی به آگاهی و اطلاع رسانی اضافه نمیکند. جالب اینجاست که این افراد خود هیچگاه در برنامه هایی مانند این شرکت نمی کنند اما در عوض فضای مجازی را مجالی برای انتقال خشم و عصبیت خود قرار داده اند.
اما موضوع به همین جا ختم نمیشود. برخی از این کاربران عادت دارند که با دیگر کاربرانی که نظری مخالف نظر آنها دارند وارد مجادله شده و برای اثبات نظر و عقیده خود تقریبا از هر سخن و به کاربردن هر کلمه ای استفاده کنند. در این بین مدیران این گروها نیز سعی می کردند که با دعوت این افراد به آرامش کمی به سودمند بودن این بحث ها کمک کنند اما به نظر می رسید این تلاش ها هم با لحن و شیوه و کلامی آنچنان تاثیر گذار نبوده است یکی از دیگر نکات جالب توجه این بود که تعدادی از این افراد که به دامن زدن این حاشیه کمک می کردند به اعتراف خودشان شناختی از گروهای موسیقی ایرانی مانند چارتار ندارند و حتی شخصی پیشنهاد کرده بود که در ابتدا در یوتیوب یکی از آهنگ های این گروه را گوش کنید و سپس اظهار نظر کنید. هنرمندان جوان و حرفه ای ایرانی که امروزه در خط مقدم آشتی موسیقی قراردارند و این حداقل فرصتی است که می توان به آنان داد. اما ظاهرا این پیام ها کمکی نمی کرد و خشم و تنفر افراد اصلی حاشیه ساز بیش از اینها بود.
به دلیل همین بحث و جدل ها بسیاری از کاربران به خاطر دوری کردن از این برخوردها و پاسخ های بی پایان ترجیح دادند که به جای ارسال پیام عمومی برای مدیران گروها پیام خصوصی ارسال کرده و در حمایت از اعضای این گروه نظر خود را به طور خاموش عنوان کردند. جالب آنجاست که یکی از این کاربرانی که پیام خصوصی دادند، از دوستان و همفکران یکی از مخالفین فعالی بودند که بیش از 20 پیام و کامنت ارسال کرده اند. ایشان علت ارسال نظر خود به صورت خصوصی را اجتناب با درگیری و بحث در فضای دوستانه خارج از اینترنت با این کاربر اعلام کرده و عنوان کرده اند: “گروه چارتار با حضور و هر گونه پوشش خانم ها در کنسرت هیچ حرفی نزده اند و به نظر میرسد فقط در پایان کنسرت از طرفداران خود خواسته اند با درک شرایط آنها، می توانند تنها با خانم های دارای حجاب و پوششی عکس بگیرند که در آینده برای فعالیت و حضور آنها در ایران مشکلی ایجاد نشود.”
در این بین میتوانم به پیام و نظر یکی از کاربران محترم اشاره کنم که در عین سادگی و صمیمیت، حرف دل بسیاری از کاربران خاموشی که امکان وارد شدن به این جدل را نداشتند را بیان کردند. پیامی که از دل برآمده و لاجرم بر نشیند:
“یك چیزی رو خوب میدونم در جنجال به پا كردن هیچ طرفی برنده نیست ویك معامله دو سر بأخت محسوب میشود. كمی باهم مهربانتر باشیم بهتر است . همه دنیا پر شده از این جنجالهایی كه همه ادعا میكنند باید كسی را أدب كنند و روز به روز همه چیز بدتر شده در هر سطحی . به عقیده شخص بنده دامن نزدن و به اصطلاح آتش زیر دیگ ندادن شاید در جاهایی هوشیارانه تَر از فریاد كشیدن هست . بسیار به گروه چارتار علاقه دارم و از كارهاشون حمایت میكنم و به این گروه جوان به خاطر خلاقیتی كه دارند احترام میگذارم حتی اگر خطایی كرده باشند به جای خراب كردن و نابود كردن دیوارشان نهایتا یك آجر كم میكنم و البته نظر دوستان مخالف هم محترم است. این صرفا یك إظهار نظر شخصی است.”
در پایان باید اشاره کرد که هنر موسیقی چیزی است که با روح آدمی سرکار دارد و به مانند یک جراحی روح است که می تواند کمک به بازگشایی دریچه های زیبایی زندگی برای شنونده آن باشد و این حاشیه ها چیزی از نقش آسمان و یار نستوه در اشعار و آوازهای این گروه کم نمی کند، گروهی که فرصت شرکت در برنامه برج میلاد تهران و برنامه مونترال را داشته ام و به نظر اینجانب در هر فرصتی می بایست از هنرمندان ایرانی حمایت کرد همچنان که در مونترال افرادی را می شناسم که شاید اصلا این گروه را نمی شناسند اما همیشه برای حمایت از این گونه هنرمندان با استعداد در صف خرید بلیط های آنان قرار دارند. برگزاری هرچه بهتر برنامه هایی نظیر کنسرت چارتار نوید ایجاد پل فرهنگی محکم تر بین هنرمندان داخلی با مردم ساکن در خارج از ایران را میدهد. تجربه نیز نشان داده است هر چه فرد، گروه یا رویدادای موفقیت بیشتری کسب کند، حاشیه های آن بزرگتر و بیشتر در دنیای بیرون نمود پیدا کرده و تعداد زیادی را درگیر آن حواشی میکند. به قول معروف “هرچه بزرگتر باشی بیشتر میخواهند تو را زمین بزنند!”
از شما دعوت می کنم بیننده بخش هایی از کنسرت چارتار به همراه توضیحات مختصر این گروه در شهر مونترال در تاریخ 16 سپتامبر 2016 باشید.
لازم به توضیح می باشد که رسانه هُدهُد مجری انحصاری تبلیغات این گروه در مونتریال برای تمامی دوستان و علاقه مندان گروه محبوب و دوست داشتنی چارتار بود.
هُدهُد، صدای موسیقی بی مرز
