اقدام جدید دولت کانادا، مانع از ورود مقامات و دولتمردان ایرانی به این کشور میشود که از ۲۳ ژوئن ۲۰۰۳ در دولت ایران خدمت کردهاند. ورود این مقامات ارشد ایرانی به کانادا غیرقابل پذیرش اعلام شده است.
در پی بیانیه جدیدی که وزیر ایمنی عمومی کانادا اعلام کرد، زین پس ورود دولتمردان ایرانی که از ۲۳ ژوئن ۲۰۰۳ (۲ تیر ۱۳۸۲) در ایران پست دولتی داشتهاند، به کانادا ممنوع اعلام شد. بنا به گفته دولت فدرال کانادا، این اقدام در راستای پاسخگو نگه داشتن ایران در قبال نقضهای حقوق بشر و اقدامات تروریستی است.
دومینیک لبلانک، وزیر ایمنی عمومی کانادا، در بیانیهای که روز یکشنبه منتشر شد، اعلام کرد: «ما پیام قاطعی میفرستیم که کسانی که در تروریسم، نقض حقوق بشر و جنایات دخیل بودهاند، در اینجا خوشامدگویی نمیشوند. کانادا همیشه در دفاع از حقوق بشر و در جستجوی عدالت، چه در داخل و چه در خارج، پیشگام خواهد بود.»
چگونگی تصمیمگیری دولت کانادا در رابطه با دولتمردان ایرانی
۲۳ ژوئن ۲۰۰۳، روز دستگیری «زهرا کاظمی»؛ خبرنگار-عکاس ایرانی-کانادایی در تهران بود. کاظمی در بازداشتگاه اوین تحت شکنجه جان باخت. مقامات دادستانی ایران مرگ او را تصادفی اعلام کردند، اما بر اساس شهادت پزشک سابق زندان، کاظمی مورد تجاوز و شکنجه قرار گرفته بود. همچنین علت مرگ او اصابت جسم سخت به جمجمه اعلام شد.
دولت کانادا این تصمیم را در آستانه دومین سالگرد درگذشت مهسا امینی اخذ کرد. این اقدام همچنین با استقبال سخنگوی انجمن خانوادههای قربانیان پرواز PS752 مواجه شد.
آبان ۹۸ که اعتراضات سراسری در ایران اتفاق افتاد، دولت کانادا برای اولین بار، دولت ایران را تحت قانون حمایت از مهاجرت و پناهندگان (IRPA) به عنوان «رژیمی که در تروریسم و نقض سیستماتیک و گسترده حقوق بشر دخیل است» معرفی کرد. اکنون با تاریخ جدید، ورود هر یک از دولتمردان ایرانی که از سال ۲۰۰۳ به بعد در دولت ایران خدمت کرده است، به کانادا ممنوع خواهد شد.
جزئیات لغو ویزاها تا ۲۶ اوت ۲۰۲۴
طبق اعلام آژانس خدمات مرزی کانادا (CBSA)، این اقدامات علاوه بر منع ورود، ممکن است منجر به لغو وضعیت اقامت موقت یا دائم مقامات فعلی و سابق رژیم در کانادا نیز شود. بر اساس گزارش این آژانس، تا ۲۶ اوت ۲۰۲۴، ۸۲ ویزا لغو شده و ۱۵ نفر به عنوان غیرقابل پذیرش شناخته شدهاند که از این تعداد، دو نفر دستور اخراج دریافت کردهاند و یک نفر نیز از کشور اخراج شده است.
موضع منتقدان نسبت به محمودرضا خاوری
منتقدان ورود دولتمردان ایرانی به کانادا با انتشار عکس سردار طلایی در باشگاه ورزشی در تورنتو در سال 2021، کانادا را به پناه دادن به مقامات ارشد ایرانی متهم کردند. اما گویا این منتقدان با حضور محمودرضا خاوری، مدیرعامل سابق بانک ملی و اختلاسگر معروف ایرانی در کانادا مشکلی ندارند. همچنین هنوز دولت کانادا را تحت فشار نگذاشتهاند تا او را از این کشور اخراج کند.
خاوری در مهر ۱۳۹۰ به بهانه «مشکلات عصبی حادثشده و بیماری مزمن» از مقام خود استعفا داد. در نتیجه به کشور کانادا که تابعیت آن را دارا بود، گریخت. نام خاوری برای مدتی در لیست افراد تحت تعقیب اینترپل وجود داشت. ولی از اواسط مهر ۱۳۹۵، نام وی به عنوان یک شخص در حال تعقیب در وبسایت اینترپل مشاهده نمیشود.